Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problempolitycznegowyboruwsamorządzieterytorialnym
15
odpowiedzialny,czylioznaczaćdziałaniepolegającenawykonywaniuusługlepiej,
aleimniejkosztownie,alboprzeciwnie–gorzejidrożej.Zarządzaniemożemieć
charakterrozliczalnylubnierozliczalny.
Jaktrudnyjestwybórwramachlokalnegozarządzania,egzemplifikujeopinia
BankuŚwiatowego:„Dobrelokalnezarządzanie,tonietylkodostarczaniesze-
regulokalnychusług,aletakżeochronażyciaiwolnościmieszkańców,tworzenie
przestrzenidlademokratycznegouczestnictwaidialoguobywatelskiego,wspiera-
nierynkuizrównoważonegorozwojulokalnegoorazułatwianierezultatów,które
wzbogacająjakośćżyciamieszkańców”10.Odpowiednierozłożenieakcentówprzy
ograniczonychśrodkachfinansowychjestprocesemnieustającegowyboruwładz
samorządowych.
Wpraktycemamydoczynieniazwyborempomiędzytrzemamodelamifunk-
cjonowaniasamorządulokalnego:modelkliencko-patronacki,opiekuńczyieko-
nomiczno-rozwojowy.Wprzypadkumodelukliencko-patronackiegoformafunk-
cjonowaniasamorządulokalnegosprowadzasiędoobdarowywaniaspołeczności
lokalnejbędącymiwaktualnejdyspozycjidobrami,środkamilubinwestycjami
wzamianzapoparciepodczaswyboróworazwczasiekluczowychetapówkaden-
cji.Wadypodejściakliencko-patronackiegoujawniająsięzwłaszczapodczasopra-
cowywaniairealizacjidługofalowych„branżowych”programówrozwojugminy.
Aktywnakomunikacjawładzgminyjestkonieczna,bowielezprzedsięwzięć
możewsposóbrzeczywistylubpozornynaruszaćinteresyróżnychosób.Wariant
gminypaństwaopiekuńczego(dobrobytu)zorientowanyjestnakomplekszagad-
nieńrozwojulokalnego,aleszczególnąrolęprzypisujesięwnimrozwojowiusług
publicznych.Służyćmamaksymalizacjikonsumpcjizbiorowejwspólnotylokalnej.
Niejesttomodelnajkorzystniejszyzpunktuwidzeniarozwojulokalnego,dla-
tegożepreferujerozwójpublicznejsferykonsumpcyjnej,obciążającjejkosztami
pozostałesferyrozwojulokalnego(szczególniegospodarczą)ikształtujeprzy
tymniepożądanepostawyspołeczne(naprzykładroszczeniowe).Modelekono-
miczno-rozwojowycharakteryzujesiętym,żenadrzędnymcelemwładzlokal-
nychjeststymulowanierozwojugospodarczegooraztychpozostałychsfer,które
temurozwojowisłużą.
Potrzecie,wyborydosamorząduterytorialnegowPolscemająspecyficzny
charakter,wynikającyzsilnegospersonalizowaniaichcharakteru.Sątowybory,
wsensiematerialnym,aczęstosymbolicznym,najbliższemieszkańcowi11.Można
zaobserwowaćtendencję,żewciągukilkunastulatsamorządwPolscepowoli
ewoluujeodtworu,któryokreślaliśmymianemobywatelskiego,dotworu,dla
któregotrafniejszymprzymiotnikiembędziepolityczny/partyjny.
10LocalGovernanceinDevelopingCountries,red.A.Shah,PublicSectorGovernance
andAccountabilitySeries,TheWordBank,Washington2006,s.6.
11W.Wojtasik,SystemowaspecyfikawyborówsamorządowychwPolsce,„RocznikiNauk
Społecznych”2013,t.5(41),nr1,s.59.
