Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JosefOkrutny
23
MoszeInowłodzerniemógłtakdługoustaćwmiejscuioddawaćsięswoim
przemyśleniom.Zbudziłygokrzykiinieumyślneszturchnięcia.
DokądidzieMosze?Dziwisięsamnadsobą,mimotowleczesiędalej.
Czegomasiębać,myślidalej.Jest,jakwidzi,wśródrzeszyŻydów.Jeślipodrodze
natrafinawodęiniebędzieżadnegondalej”,zawróci.
Tylkoniebiegnij,Mosze!–budzisięwnimniejasnyniepokójpomieszanyzdziecięcą
naiwnością–przyglądajsięznojowiludzkiemu.
IstoitakobcyŻydiznowusiędziwi:
–O,wa!Świątynia.JakpięknesąTwojenamioty,Jakubie…3Rozbrzmiaławnimpieśń
wszechobecnegoŻyda,którynigdy,nawetzdalaoddomu,niezapomina,kimjest.
Inowłodzerniemożeoderwaćwzrokuodpięknego,wysokiegobudynku,wzniesionego
nagórce.Bóżnicaczyniebóżnica–gapisięzgłowązadartąkuniebu,pięknymbłękitem
okalającemuszczytwysokiegodachu.Zaprawdęsynagoga!Nasamejgórzewidzitablice
zprzykazaniami.Odfrontuwbijająsięwświętemiejsceszerokie,wysokie,kamienne
schodyaprzynichciężkiekutedrzwizkolorowymiszybamiułożonymiwgwiazdy
Dawida4.
He,he!...Czegośtakiego,Mosze,jeszczeniewidziałeś!Aprzecieżbywałjużczłowiek
tuitam,lecztakiejpięknościdotądniespotkał.Opocznoteżjestprzecieżmiastem,
teżmasynagogę,aletakiecudo?Gdziejeszczetakaślicznośćjaktu!MożewKielcach
albowRadomiu?Wszystkotogubernie,aleczegośtakiegoniemają.Czymsątamte
synagogiwobliczutej,wtymdużym,dziwnymmieście,gdziewszystkojesttakbardzo
nieżydowskie?
NiemożenasycićsięwidokiemMosze,wmiejscustaćrównieżniemoże.Musi
podejśćbliżejiporozmawiaćzmurarzami,którzydłubiąjeszczeprzyfrontowejścianie.
–Bądźciezdrowi–wyjąkałzwracającsiędoŻydazpozbawionąwyrazutwarzą
usmarowanągliną–ktotopostawił?
Murarzodwracagłowęwstronęgościa.Mimochodemchlapiemocnokielniągliny
naścianę.Inowłodzerodskakujenastronę,jakoparzony.
–Coznaczykto?–odpowiadaŻyd,któryrównaścianęświętegomiejsca.–Nam
postawiono,nam!–aoczynabiegająmuwyraźnymgniewem.Niemalkrzyczypokazując
przytymswojeutrudzoneręce.
–Chodzimioto–obstajeprzyswoimzagubionyMosze–skądwziętonatotak
dużopieniędzy.
–Aco?ZłodziejPoznańskitojużniema,bydaćnacośtakiego?
–CzylizłodziejPoznańskidałtakizłotyskarb–Moszemutehaniebnesłowaledwie
przechodząprzezusta.
3Pieśń,określananierazjakonmodlitwaprzywejściudosynagogi”,pochodzącyzKsięgiLiczb24,5:
nJakubie,jakieżpięknesątwojenamioty,mieszkaniatwoje,Izraelu!”.
4WielkaSynagogaprzyul.Spacerowej(obecnieal.TadeuszaKościuszki)budowanawlatach1881–
1887,zostałaufundowanaprzezłódzkichfabrykantów,m.in.:IzraelaPoznańskiego,Joachima
SilbersteinaiKarolaScheiblera.–Synagogazostałapodpalonawnocyz10na11listopada1939r.
icałkowicierozebranaw1940r.
