Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa:w³adzaiglobalizacja
sprawczapodmiotowośćnabierakonkretnejformystopniowo,po-
przez„układaniesie
"”dopodłoz
˙a,naktóreoddziaływuja
")przypomina
sposóbistnieniaprzypisywanyprzezpóźnośredniowiecznychfilozo-
fówświatłu
1
.Uwaz
˙alioni,z
˙eświatłojestjednorodne,ajednocześnie
–odpowiedzialnezaróz
˙norodnośćświata.Napotykaja
"copórmaterii,
wracabowiemwpostacijednostkowychobrazów.Wtaoizmiezkolei
porównujesie
"władze
"dowody,któradziałanajsilniej,gdy–sama
bezkształtna–wdzierasie
"wewszystkieszczeliny.Patrza
"cnawładze
"
iglobalizacje
"zperspektywybuddyjskiejontologiiopartejna„jed-
nościtrzechprawd”(santari),moz
˙nazkoleipowiedzieć,z
˙eobate
zjawiskasa
"obecnewświecienamodłe
"ku.Jesttowłaściwość,która
samaniejestaniistnieniem,aninieistnieniem,alestanowiwarunek
obu,wywołuja
"czmianywświeciebytów,przekształcaja
"cistnienie
wnieistnienieiodwrotnie.Kuuaktywniaróz
˙neaspektydanejrzeczy
istopniowo,wmiare
"kolejnychpermutacji,doprowadzadowydoby-
ciajejchou,czyli–ostatecznejistoty.„Wehikułem”ku(podobnie
jakiwładzy,iglobalizacji)jestczas.Istota
"tychzjawiskjeststawanie
sie
.,anie–bycie.Iwładza,iglobalizacjapotwierdzaja
"sie
"bowiem
wrezultatachiponichsa
"rozpoznawane.
Uchwycenieswoistościontologicznegostatusuobuzjawisk:wła-
dzyiglobalizacji,jestdlamoichdalszychrozwaz
˙ańkluczowe.
Podobniekiedyś,gdypisałamosposobieistnieniarealnegosoc-
jalizmu
2
,najwaz
˙niejsza(irozświetlaja
"ca,wbłyskunagłegozrozu-
mienia)byładlamniekategoriaHeglowskiegopozoru
3
.Realny
socjalizmbyłbowiemczymśinnym,niz
˙przyjmowałwswojej„rze-
czywistościzałoz
˙eniowej”(ideologii).Niemoz
˙nabyłojednak
owychzałoz
˙eńodrzucić,mimoz
˙eichkonceptualizowanierzeczy-
wistościutrudniałomyślowedotarciedorealnościsocjalizmuijej
kontrolowanie.Ichodrzucenienietylkoobnaz
˙yłobysiłe
"iabsurd,
lecztakz
˙ezniszczyłobywewne
"trzna
"racjonalnośćsystemu,jego
1
Patrzdyskusjaointensioetremissioformarumio„formachprzypadłościowych”
mie
"dzygeometrycznymiarytmetycznymwyraz
˙aniemistotyświatław:S.Swiez
˙aw-
ski,DziejefilozofiieuropejskiejwXVwieku,t.5,wyd.ATK,Warszawa1980,(rozdz.
1:Filozoficznarefleksjanadświatemdostrzegalnym).
2
J.Staniszkis,Ontologiasocjalizmu,BibliotekaKwartalnikaPolitycznego„Kry-
tyka”,Warszawa1989;takz
˙eTheOntologyofSocialism,ClarendonPress,Oxford
1993.
3
Poje
"ciederSchein,uz
˙yteprzezG.HeglawWissenschaftderLogik(1812–1816;
wyd.pol.Naukalogiki,tłum.A.Landman,t.1–2,PWN,Warszawa1967–1968).
15
