Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przyjmujepostawęzdobywcząwobectych,którychchcezjednać.Około
ekipy,którajestrdzeniempartjiiktórazwiązanajestzpartjąinteresem,
gromadzisięcoraztoszerszykrągczłonkówpartji,conależądopartji
nieprzezinteres,leczdlaidei,jakąonareprezentuje.Cirobiąnacisk,
abyideępartjiwcielaćkonsekwentnieibezresztywżycienawetkosz-
teminteresów.Wtensposóbumacniajązwiązekpartjizideą,któraich
uprzedniozwiązałazpartją.(ł)Współzawodnictwopartyjzmuszakaż-
znich,bywprogramieswymmiałaodpowiedźnawszystkieproble-
myżyciapublicznego:nawetnatakie,którezjejpierwotnyminteresem
pozostająwzwiązkubardzoluźnym,albowzgołażadnym.Wtensposób
programpartyjnyobejmujewciążcoraztowięcejpostulatów,któremają
tylkouzasadnienieideologiczne,niemającsocjologicznego.Wchwili,
gdyinterespowołujesięnaideę,oddajesięonwmoclogiki,którarządzi
ideą.Ikonsekwencjelogicznerozwijająsięterazdalejwedługwła-
snychpraw,bardzobyćmoże:przeciwnychtemuinteresowi,jakiideę
wciągnąćchciałwswojąsłużbę.Duchyiideemożnaprzywoływać,jak
sięchce;aleniemożnaich,jaksięchce,rozpędzać44.
Jesttoponadczasowaidlategociągleważnawskazówkazarów-
nodlarządzących,jakispołeczeństwaorazdziennikarzy.Albowiem
jakłatwojestwypowiedziećkażdesłowo,takniemożliwymjestje
cofnąć.Słowomądreirozważnebudujepozytywnerelacjemiędzy-
ludzkieispołeczne,natomiastsłowogłupieinieroztropnerujnujeje
-nieraznapokolenia.Dlategodopókiprasaradzilubkrytykuje,może
miećczęstosłuszność,alegdyzacznierozkazywaćiprzewodzić,wte-
dymazwykleniesłuszność!45-pisałw1909rokuStefanCegielski
(1852-1921)46,synHipolita,założycielanDziennikaPoznańskiego”
iwieloletniczłonekjegoRadyNadzorczej.
Dziennikarzepowinnirównieżkierowaćsięwswojejpożytecz-
nejspołeczniemisjisłowamiMariiDąbrowskiej(1889-1965),która
wodczycieospołecznychzadaniachliteratury,powiedziała,każdy
rząd,każdyreżimjesttylkowartościąprzejściową,zmienną,odjego
poglądówniemożewięczależećto,comamiećwartośćnieprzemi-
44G.Radbruch,Zarysfilozofjiprawa,Warszawa-Kraków1938,s.84.
45S.Cegielski,Aforyzm,(w:)KsiążkaJubileuszowaDziennikaPoznańskiego
1859-1909,Poznań1909,s.216.
46SzerzejobiografiiStefanaCegielskiegozob.Z.Grot,CegielskiStefan,(w:)
Polskisłownikbiograficzny,t.3,Kraków1937,s.219.
21