Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DariuszMilewski:MiędzypatronatemawspółpracąrelacjeJanaZamoyskiego…
27
suczawskiegoJerzegoMohyłęiinnychbiskupówmołdawskich,którzyuciekliwraz
znimdoPolskiprzedwojskamiMichałaWalecznego73.
Dodajmy,żerównieżJanZamoyskiwykorzystywałdobrestosunkizhospoda-
remmołdawskim,abypromowaćuniegoswychludzi.Słuszniemożemybowiem
uważać,żeMołdawiawtymczasiebyłatraktowanajakomiejsce,gdziemożnabyło
zrobićkarieręnadworzelubwwojskuhospodara
74
.Przykładowo,w1598roku
hetmanpolecałhospodarowiprzyjęcienasłużbęniejakiegoCzołhańskiego,który
byłspowinowaconyzhospodaramiAleksandremLăpuşneanuijegosynemBogda-
nem,aprzezswegoteściaOrzechowskiegorównieżzJanemZamoyskim75.List
hospodaradohetmananapisanypięćlatpóźniejrzucaświatłonacharaktertych
przysługipozycjęwnichMohyły.Otowlistopadzie1603rokuhospodarodmówił
JanowiZamoyskiemuprzyjęcianasłużbęwojskowązalecanegoprzezhetmana
Szymkowicza,tłumacząctogłodemizarazą,zpowoduktórychsamhospodarod-
prawiłwieluludzizesłużbyitułałsięzdworempolasach.Wtejsytuacjiniemógł
przyjąćSzymkowiczazasługę,nzwłaszczanatakipoczet,najakowysłużyćchce”
.
Zastrzegłwszak,późniejniebędziejegosłużbamigardził,wedlezaleceniaJana
Zamoyskiego76.
Stosunkipolsko-mołdawskieniezawszejednakukładałysięprzyjacielsko,
czaswojnysprzyjałbowiemróżnegorodzajurabunkomigwałtom.Stądwko-
respondencjihospodarazhetmanemznajdziemywielesprawzwiązanychztymi
kwestiami.Jużwpaździerniku1595rokumusiałhospodartłumaczyćswychso-
rockichpoddanychzrabunków,asiebiezniemożnościpociągnięciaichwtym
czasiedoodpowiedzialności,czegodomagałsięnieznanyzimieniapolskistolnik
77
.
Zkoleiwgrudniu1597rokuhospodarskarżyłsięnaniejakiegoDłużniowskiego,
któryżądałodniego,abywydanomujegopoddanych,zbiegłychdoMołdawii.
PonieważzwyczajtenwMołdawiinieobowiązywał,hospodardałPolakowilist
dojednegozperkułabów,bytenzająłsięsprawą.Dłużniowskijednaknawłasną
rękęwkilkadziesiątkoninajechałwieś,zabiłdwóchludziiuprowadził200sztuk
bydła.WtejsytuacjiMohyłazażądałodJanaZamoyskiego,byteninterweniował
ukrólawceluwymierzeniaDłużniowskiemusprawiedliwościizapobieżenia
wprzyszłościpodobnymaktomskierowanymwobecMołdawian.Słuszniehospo-
73DocumenteprivindistoriaRomâniei.VeaculXVI.A.Moldova.T.4.Wyd.I.Ionascu.Bucu-
reşti1952,s.291—292.
74C.A.Bobicescu:Unia,inkorporacjaczylenno?…,s.235—236.
75J.ZamoyskidoJeremiegoMohyły,Zamość,1598r.W:I.Corfus:DocumenteT.1,nr204,
s.392—393.
76JeremiMohyładoJ.Zamoyskiego,obózwSapotanach,29XI1603r.W:Documenteprivito-
are…,supl.2,vol.2,nrCLX,s.321—322.
77
Polacyprzybyliwtejsprawiedohospodara,aletenzasłaniałsięobecnościąsoroczanna
wojnie,couniemożliwiałosądzenieichJeremiMohyładoJ.Zamoyskiego,Suczawa,9X1595r.
W:Documenteprivitoare…,supl.2,vol.1,nrCLXXX,s.350.