Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
AgnieszkaBartnik
Justyn
9
9Swetoniusz
10
czyFlorus
11
,opisującyofiaryzkrwiludzkiej.Opodob-
nychobyczajachwBrytaniidonosiłPliniusz
12
,orytualnymzabijaniujeńców
uBretonówpisałTacyt
13
,awodniesieniudoSkordysków1AmmianusMar-
cellinus
14
.TekstywymienionychautorówpowstawałyodIwiekup.n.e.do
IVwiekun.e.Najstarszyznichjest,bezwątpienia,przekazCezara,wktórym
stwierdza:nNacioestomnisGallorumadmodumdeditareligionibus,atque
obeamcausam,quisuntadfectigravioribusmorbisquiqueinproeliispericu-
lisqueversantur,autprovictimishominesimmolantautseimmulaturosvo-
ventadministrisqueadeasacrificiadruidibusutuntur,quodprovitahominis
nisihominisvitaredatur,nonpossedeorumimmortaliumnumenplacariar-
bitrantur,publicequeeiusdemgenerishabentinstitutasacrificia.Aliiimma-
nimagnitudinesimulacrahabent,quorumcontextaviminibusmembravivis
hominibuscomplent;quibussuccensiscircumventiflamaexanimanturhomi-
nes”
15
.Przytoczonyfragmentzawierakilkacennychinformacjipomocnych
wzrozumieniuroliróżnegotypuofiarwżyciuCeltów.Możnawnioskować,
żeofiaryskładanezezwierzątbyłyczymśnormalnymioczywistymdlaple-
mionceltyckich.Cezarpodajetakżeinformacjęopraktykowanych,wszcze-
gólnychprzypadkach,ofiarachzludzi,którebyłyskładaneprzezdruida,anie
prywatnieprzezposzczególnychczłonkówplemienia.Pośrednictwodruidów
międzyludźmiabóstwemwskazujenazorganizowaneformykultuposzcze-
gólnychbóstw.LukanwdatowanymnaIwiekp.n.e.BellumCivilewspo-
minaoniezwyklekrwawychofiarachskładanychprzezCeltówtrzemgłów-
nymbogomichpanteonu,piszeon:netquibusinmitisplacatursanguinediro
|TeutateshorrensqueferisaltaribusEsus|etTaranisScythicaenonmitiorara
Dianae”
16
.PotwierdzatymsamymopinięCezaradotyczącąkrwawychofiar
składanychprzezCeltów.Podobnywydźwiękmafragment,wktórymopisu-
jeświętygajCeltówiwspomina,żekażdezdrzewprzechodziłooczyszcza-
nieludzkąkrwią
17
.Przywołanetekstywjednoznacznysposóbpokazują,jak
9
M.J.Justini:EpitomaHistoriarumPhilipicarumPompeiTrogi.AccendumPrologiinPom-
peiumTrogumpostFranciscumRhueliteruj.Ed.O.Seel.Studgartiae1972,zob.Iust.XXVI,2,2.
10
S.Tranquillus:DivusClaudius.In:DevitacaesarumlibriVIII.Ed.M.Ihm.Stuttgart
1993,zob.Suet.Claud.,25,4.Dokładniepiszeonookrucieństwiekultudruidów,któregozakazał
Klaudiusz(dotejporybyłonzakazanyjedynieobywatelomrzymskim).
11
L.A.Flori:QuaeExtant.Ed.E.Malcavati.Milano1972,zob.Florus.I,39.
12
C.P.Secundi:Naturalishistoriae.Ed.C.Mayhoff.Lipsiae1897,zob.Plin.Nat.XXX,
13.
13
P.C.Tacitus:Annales.Ed.E.Koesterman.Heidelberg196311967,zob.Tac.Ann.
XIV
,30.
14
A.Marcellini:Rerumgestarumlibriquisupersunt.Ed.W.Seyfarth.Vol.113.Leip-
zig197511986,zob.Amm.XXVII,4,3.
15
16
Caes.Gall.VI,16,114.
LucanI,4441446.
17
LucanIII,4041405:nsedbarbararitusacradeum;structaedirisaltaribusarae|omnisque
humanislustratacruoribusarbor”.
