Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Rozdział1.Terytorialnycharakterprocesówrozwoju…
zredukowanym,akcentującprzedewszystkimjejograniczonośćwzakresie
granicadministracyjnych2.
Możnaprzyjąć,żezmianapostrzeganiaprzestrzenizaczęłanastępowaćwla-
tach60.XXw.DoprekursorówniewątpliwiezaliczyćnależyFrançoisaPerrouksa,
którydokonałrozróżnieniamiędzytzw.przestrzeniągeonomicznąiekonomicz-
ną.Przestrzeńgeonomicznąnazwałprzestrzenią„banalną”,posiadającąraczej
technicznywymiar.Dokonałjejinterpretacjiwkategoriachtradycyjnychczynni-
kówlokalizacji.Natomiastprzestrzeniekonomicznejprzypisałwymiarbardziej
abstrakcyjny,interpretującjąwtrzechujęciach:
Iprzestrzeńdecyzji,planówizachowaństrategicznychpodmiotówgospo-
darczych
Iprzestrzeńbędącaobszaremoddziaływaniasiłdośrodkowychiodśrodko-
wych
Iprzestrzeństanowiącahomogenicznyagregat,wyodrębnionyzotoczenia
wkategoriachwarunkówprodukcji,sprzedaży,kosztówitd.3
Wpodobnymkontekście,choćwzdecydowaniewęższymujęciu,inter-
pretowalipojęcieprzestrzeniurbaniściibadaczenagrunciegeografiispo-
łecznej.Dokonanowówczasrozróżnieniadwóchpojęć:przestrzeńimiejsce.
Przestrzenność,jakokategoriabardziejogólna,abstrakcyjna,jestbliskozwią-
zanazpojęciemwolności.„Wolnośćimplikujeprzestrzeń”.Jednocześnie„za-
mkniętaiuczłowieczonaprzestrzeństajesięmiejscem”-jakpiszeYi-FuTuan.
ClaudeRaffestinokreśliłtonastępująco:„działaniaaktorówterytorializują
przestrzeń”4.Wporównaniuzprzestrzenią,miejscejestspokojnymcentrum
ustalonychwartości.„Istotomludzkimpotrzebnejestzarównomiejsce,jak
iprzestrzeń.Życieczłowiekajestdialektycznymruchemmiędzybezpiecznym
schronieniemaprzygodą,przywiązaniemawolnością.Wotwartejprzestrzeni
możnaintensywnieodczućwalorymiejsca,awsamotnościzacisznegomiejsca
ogromrozciągającejsiępozanimprzestrzenistajesiędominujący”5.Wartość
miejscajestwypadkowąwieluzmiennych,począwszyodestetyki6,przezkul-
turę,historiędoużyteczności.Elementyte,jakiwieleinnychsilnieoddziałują
najejwaloryiocenę.
2
R.Szul,Przestrzeń.Gospodarka.Państwo,„Rozwójregionalny.Rozwójlokalny.Samorząd
terytorialny”26,UniwersytetWarszawski,EuropejskiInstytutRozwojuLokalnegoiRegio-
nalnego,Warszawa1991,s.32.
3
F.Perroux,EconomicSpace:TheoryandApplications,„QuarterlyJournalofEconomics”
1950,vol.64(1),s.92-96,zauM.E.Sokołowicz,Zagadnieniebliskościwbadaniachnadroz-
wojemterytorialnym.Podejścieinstytucjonalne,[wu]A.Nowakowska(red.),Zrozumiećtery-
torium.Ideaipraktyka,WydawnictwoUniwersytetuŁódzkiego,Łódź2013,s.59-60.
4
S.Elden,Land,Terrain,Territory,„ProgressinHumanGeography”,2010,vol.34(6),
s.803.
5
Yi-FuTuan,Przestrzeńimiejsce,PaństwowyInstytutWydawniczy,Warszawa1987,s.75.
6
Studianatematestetykikrajobrazumiejskiegozaproponowałwswojejpracyz1960r.
K.Lynch,Obrazmiasta,WydawnictwoArchivolta,Kraków2011.
