Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Muzykajestsztukąowyjątkowobogatychwartościach.JakmówiEugène
Delacroix:„Muzykawiążezesobąwcałośćdźwiękiiuczucia;onaukładaje
wkształty,onazestrajawjednącałośćowebrzmiącepostaciemuzyczne[...]
orazjakieśniewyrażalnesłowamiwartościistniejąceuichpodstaw”1.
Każdyczłowiekżyjewedługuznawanychprzezsiebiewartościiukładaje
w„piramidępriorytetów”.Wartościoznaczająwszystkoto,cocenne,godne
pożądania,posiadania,costanowiceldążeńczłowieka.Wnauceistnieje
wieledefinicjiwartości,ichklasyfikacji,podziałów,niemalkażdadyscyplina
naukowawyznaczawłasnegraniceistniejącymwartościom.Cechywartościkie-
rująnaszymdziałaniemiukazująsięwpostacipewnychdążeń,celówlubza-
mierzeń.Proceswyboruwartościprzezczłowiekajestściślezwiązanyzumie-
jętnościąichoceny.Wartościpodlegająweryfikacjiitworząnarastającyciąg
ludzkiejaktywności.Otokilkawypowiedzibadaczytejproblematyki:Zdzisław
Najderpodkreśla,„Wartośćtomyśl,którasprawia,żeprzedmioty,cechylub
zdarzeniauznajemyzawartościowe”2,natomiastCzesławMatusiewiczokreśla
wartościjakokryteriumwyborucelu,jednostkilubgrupyspołecznej3.Najbar-
dziejwnikliwerozumieniewartościprezentujeJanSzczepański:„Wartościąna-
zywamydowolnyprzedmiotmaterialnylubidealny,ideęlubinstytucję,podmiot
rzeczywistylubwyimaginowany,wstosunkudoktóregojednostkilubzbioro-
wościprzyjmąpostawęszacunku,przypisująważnąrolęwżyciu,adążeniedo
osiągnięciaceluodczuwająjakowewnętrznyprzymus”4.
1E.Delacroix1cyt.w:S.Szuman:Osztuceiwychowaniuestetycznym.Warszawa
1990,s.364.
2Z.Najder:Wartościioceny.Warszawa1971,s.46.
3C.Matusiewicz:Psychologiawartości.Warszawa1Poznań1975.
4J.Szczepański:Elementarnepojęciasocjologii.Warszawa1970,s.97.