Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stwakobietwpartiachiorganizacjachpolitycznych,coutrudniałoimwal-
kęoprawawyborcze.MimotegoinatymtereniePolkibyłyaktywnymi
działaczkamiruchusocjalistycznego,bywymienićDorotęKłuszyńską
(1876-1952),ZofięMoraczewską,BronisławęBobrowską,JadwigęSikor-
ską-KlemensiewiczowąiMarięJodko-Narkiewiczową.
PrzynależnośćkobietdoPolskiejPartiiSocjalno-DemokratycznejGa-
licjiiŚląskaCieszyńskiegobyłamożliwazewzględunaluźnycharakter
ówczesnychpartii,którychwięziorganizacyjnesprowadzałysiędozwo-
ływanychcykliczniezebrańgromadzącychwyłącznieosobyzaproszone,
cowświetleobowiązującejustawybyłolegalneiniepodlegałokontroli
policyjnej38.Innymsposobemnaobejściezakazutworzeniastrukturko-
biecychocharakterzepolitycznymbyłopowoływanieorganizacjikobie-
cychpodszyldemstowarzyszeńoświatowych.TakieobliczemiałZwią-
zekKobiet,utworzonywStryjuw1907r.przezZofięMoraczewską,któ-
raprowadziławśródrobotnicagitacjęsocjalistyczną.Ominięciuprawa
służyłoteżorganizowanie-zarównowGalicji,jakinatereniecałejAu-
strii-specjalnychkomitetówkobiecych,naprzykładw1908r.Komitetu
RównouprawnieniaKobiet[KRK]weLwowie,kierowanegoprzezZofię
Strzeleską-GrunbergowąiJadwigęPetrażycką-Tomicką(1863-1931)39.
Aktywnośćwymienionychkobietniebyłajedynąnaziemiachpol-
skich.OboknichwKrólestwieaktywizowałysięziemianki,którewpoło-
wielatdziewięćdziesiątychXIXwiekuzorganizowałypierwszetajnekół-
kakobiecepodnazwąnPraca”
.IchinicjatorkąitwórczyniąbyłaMariaJa-
rocińska-Kleniewska(1863-1947),jednaznajaktywniejszychdziałaczek
ziemiańskiegoruchukobiecegonaprzełomiestuleci.Kółkaprowadziły
działalnośćoświatową,gospodarcząikulturalnąwśródkobietwiejskich,
alezajmowałysiętakżerozbudzaniemichświadomościnarodowej.Po-
dobnycelmiaładziałalnośćtzw.SekcjiKobiecejprzyWarszawskimTo-
warzystwiePopieraniaRosyjskiegoPrzemysłuiHandlu.Podjęcieprzez
ziemiankiwspółpracyzTowarzystwemw1901r.pozwoliłoimnaczęścio-
weujawnienieprowadzonejdziałalności.W1902r.podpatronatemzie-
mianekpowstałyodrębneKołaGospodyńWiejskichocharakterzespo-
łeczno-gospodarczymioświatowo-kulturalnym40.Zkoleinaterenieza-
3;Ibidem,s.107.
39A.Habrat,JadwigaPetrażycka-Tomicka.Życieidziałalność,Rzeszów2001,s.33-34.
40Por.E.M.Kostrzewska,RuchorganizacyjnyziemianekwKrólestwiePolskimnapocząt-
kuXXwieku,Łódź2007,s.15-27;D.Rzepniewska,Kobietawrodzinie…,op.cit.,s.46.
37
