Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
WpodróżypoEuropie
faktu,żepodstawowymargumentempozostawałaobietnicarewanżu–rzadziej
wsensiematerialnym,częściejwformieusług,aprzedewszystkimlojalności
ioddania.
Petentniezawszezwracałsiębezpośredniodoswegopotencjalnegopro-
tektora.Wanalizowanejkorespondencjirównieczęstomamydoczynieniaze
zjawiskiemprotekcyjnegopośrednictwa,acozatymidzie–zwyraźnymprzesu-
nięciemakcentówrekomendacyjnych.
P
.HerburtowiusczjelWMuKrólaJM.dobrącerę(MikołajMieleckiwojewoda
podolskidoJanaZamoyskiego,3kwietnia1577)40.
Dlakategoriilistów,wktórychpetentbyłzalecanyZamoyskiemuprzezoso-
bętrzecią,charakterystycznebyłorozbudowaniefragmentówpodkreślających
przydatnośćosobyrekomendowanejdlakanclerza:nboczgipodobnogodnigi
moglbikiedikolviekbiczpothrzebnimsługaKrolaJM.,a,jakoonupevnia,
giVM.”–zapewniałw1577r.AndrzejOpaliński,polecającWawrzyńcaGoślic-
kiegonajakiśurząddworski.ZjednaćżyczliwośćZamoyskiegodlaStanisława
GomolińskiegomiaławnastępnymrokuuwagaPiotraMyszkowskiegobiskupa
krakowskiego,żeGomolińskikanclerzowinexanimoradsłuży”;nchętliwydo
uczynności”miałsięokazaćdworzaninkrólewski,Pawłowski,zalecanyw1581r.
przezSpytkaJordana41.
Podobniejakwpierwszejgrupiepróśb,zwiększenieużytecznościosobyre-
komendowanejwiązanozjejewentualnymawansemurzędniczym.BarbaraZa-
moyska,wimieniusługiRóżyckiego,prosiłamężaw1604r.–nabyśmuwmć.
zMciweyłaskisweidaćraczyłtopisarstwoGrodzkiewBełzie,aoniakote
prywatneposługiwmcimegoMciwegopanaodprawować,takitopisarstwo
maiączzMciweyłaskiwmmegomciwegopana,chętniepilnieyżyczliwiesłu-
żyćgotówiesth”42.
Szczególnieważnymjednakelementemdocenianymprzezprotekcyjnych
pośredników,zwłaszczatychskłonnychdorozumowaniawkategoriachpoli-
tycznych,byływpływyosóbrekomendowanychwkonkretnychregionachkraju.
StanisławŻółkiewskihetmanpolny
,wnoszącw1596r.prośbęwimieniuniż-
szychdowódców,kniaziaRóżyńskiego,BistrupaiStadkowskiego,byichrotom
40AJZI113:MieleckidoJZ,Kowale3kwietnia1577.
41AJZI164:OpalińskidoJZ,Radlin1listopada1577;AJZI214:MyszkowskidoJZ,
Kraków18czerwca1578;AJZII546:JordandoJZ,Dorce26grudnia1581.
42AZ127:ZamoyskadoJZ,Zamość23marca1604.
