Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wposzukiwaniupatrona
51
fugiumżadnegonimam”–przekonywałw1593r.MikołajHerburt,opisującswe
kłopotyfinansowe35.Naotwartośćiszczerośćstawiałw1598r.JerzyZamoyski
kanonikkrakowski,późniejszybiskupchełmskiiopatczerwiński,którydzięku-
jączałaskijużwyświadczone,spowiadałsięzeswejszczerejchęcinchwytania”
beneficjówzażyciaichobecnychwłaścicieli36.
Ciekawejpsychologicznieargumentacjiswychnchęci”kuZamoyskiemuużył
StanisławGostomskikasztelansochaczewskiw1578r.:nTembęndączzawzdy
,
którymzwykłstatecznosczprzyaznykażdemuczłowyekowypokazowacz,tem
wyenczeyWM.,naktóregoossobyeyreipublicaeymoyeymalyossobyewyelye
nalyeszy”37.Własnezaletycharakteruipozytywnystosunekwywołaćmiały
analogicznąreakcjępotężnegokanclerza.NiemniejsubtelnyksiądzPiotrowski
twierdził20czerwca1581r.wliściedoswegopatrona,iżniefakt,nżemtendłu-
giczasnatejnieszczęsnejsłużbiestracił”(beznagrody)jestdlańnajboleśniej-
szy
,lecznżeludzierozumiećbędą,żechsięźlezachowałnaniej,gdyżnagrody
anikonsolacyiżadnejniemam”38.
Kolejnetypystosowanejargumentacjiwymienićjużmożnaskrótowo,jako
rzadkowystępującebądźniezbytoryginalne.Dotychostatnichzaliczyćmożna
powoływaniesięnawcześniejotrzymaneobietniceczyteżzaobserwowaneprze-
jawyżyczliwości.Nadspodziewanierzadkowystępujenatomiastpowoływanie
sięnadalszepokrewieństwo.Dociekawych,leczrzadkospotykanychzaliczyć
możnaargumentacjępodkreślającąaspektgeograficznyczyteżgeograficzno-
-środowiskowypożądanegodobra.AndrzejZebrzydowskipodczaszykoronny
starałsięw1584r.ostarostwosieradzkie,gdyż–jakpisał–jestononprawie
wojczyźniemej”.SekretarzwielkikoronnyWawrzyniecGembicki,zabiegając
w1600r.obiskupstwopoznańskie,tłumaczył,iżmógłbytamsłużyćBogu,kró-
lowiiZamoyskiemuorazżetamwłaśniemawieluprzyjaciółinpowinnych”39.
Bogactwoiwielowątkowośćstosowanejprzezkanclerskichpetentówargu-
mentacjiniemożedziwić,jeśliuświadomimysobiezróżnicowaniespołecznetej
grupy
.Zwracaliśmyuwagęnawątkiszczególnieinteresującezewzględówfor-
malnychimerytorycznych,wśródktórychumiejętnewiązaniewłasnegointere-
suzprzydatnościądlapatronawydajesięnajistotniejsze.Niezmieniatojednak
35AZ190:HerburtdoJZ,Warszawa26kwietnia1593.
36AZ706:ZamoyskidoJZ,Kraków30września1598.
37AJZI205:GostomskidoJZ,Chełm7maja1578.
38JanPiotrowski,op.cit.,s.6.
39AJZIII1049:ZebrzydowskidoJZ,Sandomierz31grudnia1584;AZ662:Gembicki
doJZ,Warszawa4maja1600.
