Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Rozdział1.Biografieniewpełnirównoległe
istniećlegalneinstytucjeukraińskie,tożsamośćnarodowąnabywałycorazszersze
kręgilokalnegospołeczeństwa
3
.Przypadekukraińskipotwierdza,żenawetdaleko
posunięteograniczeniaiogromnapresjapaństwaniebyływstanieprzeciwdziałać
wykształcaniusięodrębnejtożsamościnarodowej.Wrazzszerokorozumianymi
procesamimodernizacyjnyminastępowałbowiempowszechnywzrostaktywności
społecznej.Widocznetobyłonaprzykładziemłodzieży,która,zasilającszeregiinteli-
gencji,równocześnieangażowałasięwdziałalnośćnarodowąitworzenieorganizacji
kulturalnych,oświatowych,gospodarczychipolitycznych4.
ZdaniemHughSeton-WatsonażyciepolityczneUkraińcówprzedpierwszą
wojnąświatowąmiałokilkaistotnychcechupodobniającychichdoRosjaniPola-
ków.Wewszystkichtrzechprzypadkach,uwzględniającpewneuproszczenia,
wpoczątkowymokresiecharakteryzowałosięonodominacjąsocjalizmu,który
prędkorósłwsiłęinadawałobliczeposzczególnymruchomnarodowym5.Oczy-
wiścieżyciepolityczneispołecznekońcaXIXipoczątkuXXw.wdziejachUkrainy
iPolski,postrzeganezmniejszejperspektywy,wyglądałozdecydowaniebardziej
skomplikowanie.Potwierdzajątochociażbyprzykładydwóchwybranychideolo-
gównurtunacjonalistycznego:DmytraDoncowaiRomanaDmowskiego.
Przyszłyideologukraińskiegonczynnegonacjonalizmu”-DmytroDoncow,
urodziłsięwMelitopolunapołudniuUkrainy,nastepowymZaporożu.Miesz-
kańcytegoniewielkiegomiasteczka,administracyjniezlokalizowanegowgranicach
ówczesnejgubernitaurydzkiejbylispołecznościązróżnicowanąsocjalnie,religijnie
ietnicznie.Wedługspisuz1897r.dominowaliwśródnichprawosławni(50%)
iżydzi(42%)6.
3В.Гнатюк,Hауковетовариство.мен.Шевченка.Знагоди50-л.ттяйогозаснування
(1873-1923),nb;.;1923,s.3-4.
4O.Kоллард,Hародженняукра{нськогонац.онал.змусередхарк.всько{студентсь-
ко{молод.,[w:]Зминулого,t.II,Укра{нськийстудентськийрухурос.йськ.йшкол.,ред.
P
.Cмалb-CтоubкMй,Варша;а1939,s.54;o.ГолобуubкMй,MиколаM.хновський,[w:]ОУH:
минуле.майбуття,KM.;1993,s.6;H.ВасMленко-Полонсbка,Iстор.яУкра{ни,t.II,KM.;
1993,s.323;Укра{нськасусп.льно-пол.тичнадумкав20стол.тт..Iокументи.матер.яли,
t.I,уnоряд.Т.Гунчак,P
.CолbчанMк,Hbю-Йорк1983,s.19-25;В.Г
.Cарбей(реu.),Bолоди-
мирГоловченко.B.д„Самост.йно{Укра{ни”доСоюзувизволенняУкра{ни:Hарисиз.стор.{
укра{нсько{соц.ал-демократ.{початкуXXст.,nУкра.нсbкMй.сторMчнMйжурнал”1998,
nr2,s.138;L.Wasilewski,Ukrainaisprawaukraińska,Kraków1911,s.185.
5
H.Seton-Watson,meRussianEmpire,1801-1917,Oxford1988,s.492.Zob.też:L.Płochoc
-
ki,Rosyjskiepartyepolityczneiichstosunekdosprawypolskiej,Kraków1905,s.70;R.C.Elwood,
RussianSocialDemocracyintheUnderground.AStudyoftheRSDRPintheUkraine,1907-1914,
Assen1974,s.3;P
.CMрота,РобертB.льямС.тон-Bотсон.Укра{нськареволюц.я(з.стор.{
британсько{пол.тикиуСх.дн.йЄвроп.в1917-1918роках),nВ.снMкnb;.;сbкогоун.;ер-
сMтету”2002,Cер.я.сторMчна,t.XXXVII,cz.II,s.423-451.
6
Mелитополь,[w:]Энциклопедическ.йсловаръ,t.ХIХ,Cанктъ-Петербургъ1896,s.29-
30;Перваявсеобщаяпереписьнаселен.яРосс.йскойИмпер.и1897г.,t.ХLI,ред.H.А.Трой-
нMuк.й,Cанктъ-Петербургъ1904,s.92-97.
