Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
odgrudnia1797dosierpnia1799rokuiktóreukazałysię
dopierowXXwieku4.Dużaczęśćobserwacji,notowanych
zzamiaremwykorzystaniaichwprzyszłościwdziele
zzakresuantropologiiporównawczej5,dotyczyżycia
teatralnego.Możnanawetodnieśćwrażenie,żewłaśnie
teatr,scena,widownia,krytykastanowiłydlaHumboldta
najlepszymateriałdostudiowaniaróżnegorodzaju
ludzkichzachowańinamiętności,któreporównywał
zpunktuwidzeniaodrębnościcharakterologicznychdwu
sąsiadującychzesobąnarodów,FrancuzówiNiemców.
Charakternarodowytopojęcie,którewobszarze
historiiideitorujesobiedrogęwłaśnienaprzełomieXVIII
iXIXwieku.Wodniesieniudotwórczościteatralnej
przesłankinarodowego,niemieckiegomyśleniaosztuce
scenicznejbodajnajwcześniejpojawiająsięw
Dramaturgii
hamburskiej
(1767–1768)GottholdaEphraima
Lessinga6.Autor
EmiliiGalotti
zapoczątkowałideę
narodowejsceny,„którejdalszeetapywyznaczałteatr
SchröderawHamburguiWiedniu,IfflandaiDevrienta
wBerlinie,GoethegoiSchillera
wWeimarze”7,wychodzączzałożenia,iżpierwszym
krokiemnatejdrodzepowinnobyćodrzuceniehegemonii
artystycznejFrancuzów.„Mamyaktorów,aleniemamy
sztukiaktorskiej.[…]Jakżenaiwnybyłpomysłstworzenia
dlaNiemcówteatrunarodowego,skoromy,Niemcy,nie
jesteśmyjeszczenarodem!Niemamtunamyśliustroju
politycznego,lecztylkosamcharakternarodowy.[…]
Jesteśmyciąglejeszczezaprzysięgłyminaśladowcami
wszystkiego,cozagraniczne,zwłaszczajesteśmywciąż
jeszczeuniżonymiwielbicielamiciąglezamało,jaknam
sięzdaje,podziwianychFrancuzów”8–piszezgoryczą
wjednejzostatnichhamburskichrecenzjiLessing.
Rozczarowanie,achybanawetzazdrośćLessinga
sątutajotylezrozumiałe,iżwpierwszejpołowieXVIII
wiekufaktyczniejedynymkrajemeuropejskim,wktórym
istniaływarunkidlaciągłościirozwojuzawodowego
teatru,
ergo
rozwojuaktorstwa,byłaFrancja.Odchwili
powstaniaw1680rokuKomediiFrancuskiejstamtąd
właśniepłynęływzorydlawszystkichaktorów
