Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wydarzenia.Wspomnieniapisanepolatach,zperspektywypóźniejszych
doświadczeńiprzemyśleń,mająszczególnywalor.Niejesttojedynie
faktografia;istotąsąrefleksje,częstoskupiającesięwpojedynczych
słowach.Niemożnapowiedzieć,bybyłatonarracjazgodnazwezwa-
niemTacytadoopisywaniaprzeszłościsineiraetstudio.Aleteżnieta-
kiejpostawyspodziewająsięCzytelnicywspomnień.Wefekcieotrzy-
maliśmyjedenzważniejszychopisówlosówpolskiegorobotnikaprzy-
musowegowIIIRzeszy.Zsetekincydentówtkanyjestobrazponiżenia,
choćoczywiścieniewszyscyspotkaniNiemcybyliludźmizłymi;nie
brakwopowieściosóbprzyzwoitych,zapracowanychiskupionychna
codziennejkrzątaninie,którychkonfiguracja„pan-niewolnik”zdawała
sięwprawiaćwzakłopotanie.
Determinacjawzachowaniupamięcioświadkutamtegoczasuniewy-
nikazpowodówinnychniżprawodozachowaniaprawdynaukowej.Kie-
rując„Utraconąmłodość”takżedomieszkańcówNiemiecwszystkich
generacji,niepodnoszę„pałkioświęcimskiej”,natomiastwyrażamprze-
konanie,iżjedyniepełnawiedzao„skrawionychpolach”naszejczęści
EuropyiczęstotragicznychlosachzamieszkującychjąNiemcówjest
jednymzgłównychfundamentówjakżepożądanej,wspólnejdrogiPo-
lakówiNiemcówwEuropieXXIwieku.Powóddooptymizmudajestan
badańnaukowychwobukrajachnadpracąprzymusowąrobotników
zkrajówokupowanych,wtymzPolski,jakrównieżprojektydydak-
tyczneskierowaneszczególniedomłodegopokolenia.Nasiniemieccy
sąsiedziosiągnęlinatympoluwwieluaspektachważneigodneogrom-
negouznaniarezultaty,którewinnybyćdlanasdodatkowymiimpulsa-
midlapogłębieniawspółpracypoprzezOdrę.Odnoszętęmyślwszcze-
gólnościdopostawmłodegopokoleniaPolakówiNiemców.
WłodzimierzStępiński
