Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Przed65milionamilattuwłaśniepodpowierzchniąmorzaZiemiarozdarła
sięjakobrusikipiącamagmawylałasięporazpierwszy.Falaroztopionychskał
podniosłasię,rosłacorazwyżejiwyżej,ażsięgnęłaponadlustrowody.Naro-
dziłasięwyspa1.TowłaśnieIslandia.
Odpowiadaonawielkością1/3terytoriumPolski,alezawszeznajdowałasięna
uboczu.Nieleżałanigdywpobliżujakiegośuczęszczanegoszlakuinigdywłaści-
wieniebyłaczęściąktóregośzkontynentów.Wyspajesttakodległa,żewokresie
przedhistorycznymniedotarlituludzieanizwierzęta.Jedyniewędrowneptaki.
Islandiależyzatemnakrańcachświata,wznacznejodległościodobukon-
tynentów-EuropyiAmerykiPółnocnej.Jejperyferyjnośćwywoływałapoczu-
cieizolacjiodświata.ByłanajpóźniejzasiedlonymmiejscemwEuropie.Pustki
Islandiistwarzająpoczucieosamotnieniaiopuszczenia.Byćmożedlategospo-
wijająnadalauratajemniczości.Wczasachnamwspółczesnychcorazwięcej
turystówpodążanawyspę.Pośródnichszczególnemiejscezajmująmiłośnicy
fascynującegospektaklunatury,jakimjestzorzapolarna.Tobędzieprzeżycie
ocharakterzeegzystencjalnym.Inietrzebazbytwielewyobraźni,bystwierdzić,
żetutajczłowiekjestbliżejStwórcyniżgdziekolwieknaświecie.
PeryferyjnośćzdeterminowaładziejeIslandii,jejspołeczeństwoicharaktery
ludzi,którekształtowałomorze-bezmiargroźnegoOceanuAtlantyckiego,któ-
rybudziłgrozę,azarazemzachwyt,skłaniałdopokory.Olosachwyspydecy-
dowałyzałogistatków,którychfaleniosłydoislandzkichprzystani.Toone
przywiozłymigrantówzNorwegiiiwyspbrytyjskich,którzyzasiedliliwyspę.
StosunekIslandczykówdomorzabyłzawszewyjątkowyipozytywny,niezbęd-
nydoegzystencjijejmieszkańców.Tomorzeichżywiło,anieziemia,któranie
zapewniałaplonówniezbędnychdowyżywieniajejmieszkańców.Wtymtkwi
kluczdozrozumieniajejdziejówipolitycznejorganizacji,atakżementalności
Islandczyków.Sąoniludźmidumnymizwłasnegokraju,jegotradycjiihistorii,
nierzadkoprzepełnionychgoryczą.
Żadennaródniemusiałwalczyćztylomanaraznaturalnymiwrogami:
zwrzącąlawą,któramogławszystkozalaćizdusić;zdryfującymlodem;
zdotkliwymmrozemimiesiącamiciemnościwzimie;zbiedąigłodem.
KataklizmynaIslandiiwpisanesąwrytmżycia.Przytymsamiwyspiarze
1WięcejoprzeszłościgeologicznejwyspyznaleźćmożnauZ.Zalewskiej,Islandia,Wro-
cław1949,s.6in.
7
