Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.SzkołaGłównaWielkiegoKsięstwaLitewskiegoaSejmGrodzieński
39
rozbiorze,wtymolosachKomisjiEdukacjiNarodowejiszkolnictwa
wRzeczypospolitej.Mimo,iżwgroniedeputacjiznalazłysięosoby,które
należałydokonfederacjitargowickiej(np.Moszyński,OżarowskiiPułaski),
Poczobutwyraziłswojezadowoleniezjejskładu
50
.Wjejszeregachznaj-
dowalisiębowiemwwiększościludzieoddanisprawomedukacji.Jedynie
dwieosobyztegogrona(ZabiełłoiRaczyński)uznanezostałyprzezPo-
czobutaiŚniadeckiegozaprzeciwnikówsprawedukacyjnych,asześciujako
obojętnych(Pułaski,Miączyński,Skarbek,Godaczewski,Kimbar,Snarski)
51
.
PoczobutnadalbyłprzekonanyoprzychylnymstosunkuSieversadoSzkół
Głównychiliczyłprzedewszystkimnajegowsparcie
52
.
Deputacjarozpoczęłapracę10września1793roku.Wyrażenieprzeznią
stanowiskanatematprzyszłejKomisjiEdukacyjnejbyłopoprzedzone
pracaminadzniesieniemdotychczasowychKomisjiEdukacyjnych-Koronnej
iLitewskiej,atakżezniesieniemtzw.sancitów,czyliprzepisówtargowickich,
dotyczącychwszystkichsprawpaństwowych,wtymm.in.szkolnictwa
53
.
15września1793rokudecyzjąSejmu,konfederacjazostałarozwiązana
54
izarazpotymfakciePoczobutiŚniadeckiprzedstawilikrólowiopracowany
projektKomisjiEdukacyjnej.StanisławAugustwyraziłzainteresowanie
sprawąidoudziałuwdyskusjinatentematorazdoprzygotowaniadla
deputacjiostatecznejredakcjiprojektuzaprosiłdwóchswoichurzędników-
ks.AndrzejaWołłowicza
55
iks.AndrzejaGawrońskiego(1740-1813)
56
.
Ponadto20września1793rokuzinicjatywykrólasejmwyłoniłsiedemosób,
któremiaływejrzećwdziałalnośćKomisjiEdukacjiNarodowejiobuKomisji
EdukacyjnychzarządówTargowicy.Tasiedmioosobowadeputacja,pod
przewodnictwemWojciechaSuchodolskiego(1749-1826)-kasztelana
50
Ibidem.
51
ListJanaŚniadeckiegodoJózefaJanuszewiczazdn.11IX1793,w:ListyJanaŚniadeckiego...,
op.cit.,s.114–115.
52
IListMarcinaPoczobutadoAndrzejaStrzeckiegozdn.11IX1793r.,BLAN,rkpsF151-636,
k.39–39v.
53
IIListMarcinaPoczobutadoAndrzejaStrzeckiegozdn.13IX1793r.,ibidem,k.39v.
54
J.J.Sievers,Jakdoprowadziłem...,op.cit.,s.144–145;Ł.Kądziela,Międzyzdradąasłużbą
Rzeczypospolitej...,op.cit.,s.204,208;zob.teżListM.PoczobutadoA.Strzeckiegozdn.16IX1793
r.,BLAN,rkpsF.151-636,k.41v.
55
AndrzejWołłowiczbyłkanonikiemwarszawskimipłockim,referendarzemwkancelarii
królewskiej;brałudziałwspotkaniachkrólazróżnymidelegacjami.
56
AndrzejGawrońskibyłbiskupemkrakowskim,członkiemTowarzystwadoKsiąg
Elementarnych,współautoremElementarzadlaszkółparafialnychinarodowych(1786),tłumaczem
podręcznikówilektoremkrólewskim,atakżewspółautorempolskiejterminologiimatema-
tycznej.Zob.J.Poplatek,GawrońskiAndrzej,PSB,t.VII,s.323;J.Lubieniecka,Towarzystwodo
KsiągElementarnych,Warszawa1960,s.45;A.Jobert,KomisjaEdukacjiNarodowej...,op.cit.,
s.109,118,260.Zob.teżListM.PoczobutadoA.Strzeckiegozdn.20IX1793r.,BLAN,rkps
F151-636,k.45v.
