Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9
mającychnacelupoprawęwarunkówekonomicznychżyciatejchłopskiejspo-
łeczności6.
UkraińscyspółdzielcyjużwokresieDrugiejRPwydawalikilkatytułówpra-
sowych–oróżnympoziomiemerytorycznymiinformacyjnym.Ichwizjaspołe-
czeństwaukraińskiegowspieranabyłaprzezczęstoradykalnewocenachitonie
dziennikiitygodnikipolityczneoprofilulewicowym.Czasopismafachowo-
-środowiskoweukraińskichsferprywatnejprzedsiębiorczościwówczasdopiero
powstawały.Wdośćkrótkimczasiepojawiłosięwieletytułówozróżnicowanym
nakładzieiokresieukazywaniasię.Sferytemogłyliczyćnażyczliwelubprzy-
najmniejobiektywnewsensieinformacyjnymprzekazywanieichdążeńistarań
przezukraińskąprasęobozunarodowegoougruntowanejpozycji–jaklwowski
dziennik„Diło”.
Dostępność,atymsamymmożliwośćpoddaniaanalizieperiodykówprzychyl-
nychideowoukraińskimkręgomprywatnejprzedsiębiorczościbądźzwiązanych
znimiformalniejestograniczona.Wefekciekwerendypozyskanomateriałytego
typuzBibliotekiUniwersytetuWarszawskiego,BibliotekiNarodowejibiblioteki
klasztorubazylianówwWarszawie,BibliotekiJagiellońskiejwKrakowie,Lwow-
skiejNaukowejBibliotekiim.WasylaStefanykaiÖsterreichischeNationalbiblio-
thekwWiedniu.Dopełnieniestanowiłyrozproszonezbioryprywatne–zwłaszcza
WłodzimierzaPajtaszazPrzemyśla(któremuautorzawdzięczamożliwośćsko-
rzystaniazkompletumiesięcznikaspółdzielczościukraińskiej„Kooperatywna
Respubłyka”zlat1928–1939)orazLidiiKuryłłozKrakowa.
RozproszeniewczasieIIwojnyświatowejipojejzakończeniu,aniekiedy
ifizycznazagładaprzedstawicieliukraińskich„galicyjskich”sfergospodarczych
6WpracywspółczesnegoukraińskiegohistorykaJarosławaHrycaka:HistoriaUkrainy
1772–1999.Narodzinynowoczesnegonarodu,Seriawydawnicza:DziejeKrajówEuropyŚrod-
kowo-Wschodniej,InstytutEuropyŚrodkowo-Wschodniej,Lublin1999;ówwątekmodernizacyjny
zostałsilnieprzezautorapodkreślony:„Książkataniemówiowszystkim,cowydarzyłosięna
ukraińskichziemiach,leczpoświęconajestprzedewszystkimjednejważnejkwestii:powstaniu
nowoczesnegonaroduukraińskiego”–ibidem,s.18;atakże:rozdziałII:Odchłopstwadonarodu,
s.73–112.IstotnewkontekścieodwołaniasięwyżejdoR.Szporlukawydajesięprzytoczenietakże
innegofragmentucytowanejpracyJ.Hrycaka:„Opróczcechetnicznych–języka,zwyczajów
ikulturyludowej–UkraińcyzobustronZbruczatworzylipodobnespołeczeństwa.Podobnie
jakwiększość«niepaństwowych»narodówEuropyŚrodkowejiWschodniejbylioninarodem
«chłopskim».JeszczenapoczątkuXXw.93%ludnościukraińskiejwimperiumrosyjskimi91%
wimperiumhabsburskimstanowilichłopi.Przewagachłopówwspołeczeństwieukraińskimnie
byłazjawiskiemwyjątkowym.ByłotonormąwprzypadkuwiększościnarodówEuropyŚrodkowej
iWschodniej,ażdopierwszejwojnyświatowejpozostającychspołeczeństwamitradycyjnymi,słabo
objętymiprzezmodernizacyjneprocesyrozwojuprzemysłuimiast.Specyficznącechąnarodów
«chłopskich»,m.in.Ukraińców,Białorusinów,Litwinów,byłajednakniskaliczebnośćalbocałko-
witybrakwłasnegoziemiaństwa,własnychurzędników,oficerów,świeckiejinteligencji,toznaczy
innychwarstwspołecznych,którewyrastałybyponadwiejskistatus”–ibidem,s.27.
