Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
33
polityczny,odnoszącysiędoprojektustworzeniaodrębnejjednostkiterytorialnej
wramachmonarchiiHabsburgów,jakopaństwasamodzielnegolubautonomicz-
negoterytoriumwgranicachIIRzeczypospolitej.Wobectrudnościwprecyzyjnym
określeniuGalicjiWschodniejnajczęściejprzyjmujesię,żeobejmowałonpowiaty
podległeod1850r.jurysdykcjisąduIIIinstancji(Oberlandesgericht)weLwowie.
Byłytotereny,naktórychludnośćukraińska(ruska)stanowiławiększość,choć
nazachodziewchodziływskładGalicjiWschodniejtakżeobszary,np.powiat
brzozowski,gdzieprzeważałelementpolski.WistociecaławschodniaGalicja
miałacharaktertzw.szerokiegopograniczaetnicznego,natomiastliniapodziału
międzytakzdefiniowanymiwschodniąizachodniączęściąGalicjiprzebiegała
wzasadzieprzezstrefętzw.ścisłegopograniczaetnicznego”66.
G.Hryciukzwróciłteżuwagęnafakt,żeokreślenie„Galicja”stworzoneprzez
austriackiewładzewXVIIIw.,zczasemzarównoprzezPolaków,jakiUkraińców
zaczęłobyćużywanepowszechnie,zatracającnegatywnywydźwiękemocjonalny,
orazżepoodzyskaniuprzezPolskęniepodległościiprzejęciuprzezniązwierzch-
nościnadobszarembędącymprzedmiotempolsko-ukraińskiegosporuzaczęto
terytoriumtookreślaćmianemMałopolskiWschodniej,jużwlatach1919–1920.
Jednak„PodwzględemgeograficznymczyadministracyjnymMałopolska
WschodnianiebyłatożsamazdawnąGalicjąWschodnią.Obejmującobszartrzech
województw–lwowskiego,stanisławowskiegoitarnopolskiego,nazachodzie
dośćdalekowykraczałapozaliniępodziałukompetencjiaustriackichorganów
sądowych,ajednymznielicznychelementówwięzi(…)byłoistnieniewspólnego
dlawspomnianychwojewództwKuratoriumLwowskiegoOkręguSzkolnego”67.
Niekiedywówczesnychpracachnaukowychczypublicystycznychczęść
polskichautorówszukałaokreśleńbardziejneutralnych,np.ZiemiaCzerwień-
ska.UkraińcyużywaliokreśleniaGalicjaWschodniaalboHałyczyna(Galicja),
uznając,takjaknp.ukraińskigeografWołodymyrKubijowycz,żedotyczyto
etnicznegoobszaruukraińskiego,tzn.takiegogdzieludnośćukraińska(ukraiń-
skojęzyczna)posiadałabezwzględnąwiększość(ponad50%)68.
66G.Hryciuk,op.cit.,s.25–26.Wodniesieniudotegoostatniegoelementuopisuodwoływał
sięG.Hryciukdopogląduwyrażonegow1996r.przezA.Podrazę.KompetencjesąduweLwowie
dotyczyłytakżeBukowiny.
67Ibidem,s.26.
68Ibidem.OdnoszącsiędozmianadministracyjnychwprowadzonychpoodzyskaniuprzezPol-
skęniepodległości,A.PodrazapodkreśliłwswymartykuledotyczącymMałopolskijakoregionu
historycznego,że„Gdywroku1918powstałoponowniepaństwopolskie,wjegopodzialeadmi-
nistracyjnymnieuwzględnionohistorycznychdzielnicaniteżnienawiązanodoprzedrozbioro-
wychwojewództw.HistorycznaMałopolskawchodziłaterazwobrębwojewództw:krakowskiego,
kieleckiegoiilubelskiego.AlepodterminemMałopolskaniktnierozumiałterazhistorycznej
dzielnicy.PowstałonatomiastnowepojęcieMałopolskijakoterenudawnegozaboruaustriackiego.
