Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OlgaGajdaj,TadeuszSrogoszOKonsekwencjewojnyrosyjsko-tureckiej
niektórychrejonówwybuchałapanika.Epidemiaustaładopierowraz
znadejściemlutowychmrozóww1771roku.Serczykuważał,żezaraza,
jakąprzyniosłynaUkrainęwroku1770wojskarosyjskieskierowanena
fronttureckistałasięsprzymierzeńcemregimentarzaStempkowskiego
wprowadzonejprzezniegoakcjipacyfikacyjnej37.Wiosną1771roku
epidemiadżumyustała,aruchhajdamacki,osłabionypoprzednimire-
presjamiizarazą,niestanowiłjużwiększegozagrożenia,takżetraciła
impetkonfederacjabarska.
PrekursorpolskiejhistoriimedycynyLudwikGąsiorowskipodał,
żewskutekdżumyzmarłowówczas200tysięcyosób38,apóźniejinni
autorzypowtarzalizanimliczbęstratdemograficznych.Jednaktrud-
nojestuznaćtenwyniknawetzaszacunkowy,awświetleźródełnie
sposóbustalićliczbyzmarłychnamorowepowietrze.Łatwiejjestpo-
daćstratyludnościowewniektórychmiastachidobrach.Serczykosza-
cował,żewposzczególnychmajątkachmagnackichwwojewództwie
podolskimwymarło60–80%ludności39.Trzebajednakpamiętać,za-
razakrążyłazbierającokrutneżniwowniektórychrejonach,ainne
oszczędzała.
Naprzełomielat60.i70.XVIIIwiekusplotuwarunkowańzewnętrz-
nych,którezresztąbyłyzarzewiemwewnętrznychniepokojów,niósł
poważnekonsekwencjepolityczne,społeczneidemograficznedla
PrawobrzeżnejUkrainy.
Bibliografa
Źródła
ArchiwumGłówneAktDawnychwWarszawie,ZbiórPopielów,nr363.
Bibliotekaim.CzartoryskichwKrakowie,nr709.
IhnatowskiI.,DziełoKommissyiGraniczneymiędzyUkrainą,PolskąyNowo-Rossyą
przez[...]pełnomocnychkommissarzów[...]dnia15lipcaroku1780wKryłowie,
miasteczkurosyjskimrozpoczęte,adnia17lutegoroku1781wmiasteczkupol-
skimTuryizakończone[...],cz.2,Warszawa1781.
37WładysławAndrzejSerczyk,Hajdamacy...,op.cit.,s.372.
38LudwikGąsiorowski,ZbiórwiadomościdohistoryisztukilekarskiejwPolsceodczasównaj-
dawniejszychdonajnowszych,t.3,Poznań1854,s.91.
39WładysławAndrzejSerczyk,Gospodarstwomagnackiewwojewództwiepodolskimwdru-
giejpołowieXVIIIwieku,Wrocław–Warszawa–Kraków1965,s.42;idem,Hajdamacy...,op.cit.,
s.372.
43