Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RafałDydyczOSzkolnictwonaterenieChełmszczyznyipołudniowegoPodlasia
wczerwcu1918rokuuzyskałyodMinisterstwaOświatywKijowie
informacjęoliczbieszkółnatereniebyłejgubernichełmskiejprzed
ewakuacją.Miałotonaceluprzygotowaniekadrnauczycielskichdo
pracywszkołachukraińskich.Masowaewakuacjarosyjskichinstytu-
cjiiznacznejczęścispołeczeństwaw1915rokunieominęłarównież
szkół.Swojeplacówkiopuścilinauczyciele,którzymielinauczaćdzieci
ewakuowanewgłąbRosji.Sprawyzobowiązańfinansowychztymipe-
dagogamirozliczałaChełmskaDyrekcjaSzkolna(ChDS).Przejęciefunk-
cjiChDSprzezpowstaływmarcuKomisariatOświatyChełmszczyzny
spowodowałorównieżautomatycznieprzejęcieobowiązkuutrzymania
tychżenauczycielirozsianychnaterytoriumRosji.Ichobecnośćwspra-
wozdaniachfinansowychwrazzdopisaniemszkoły,wktórejpracowali
przedwojnąspowodowała,wpracachwyżejwymienionychautorów
nauczycielebędącywgłębiRosjibądźUkrainystalisięnauczycielami
pracującymiw1918rokunaterenieswychprzedwojennychplacó-
wek46.Dowodemnanieprawidłowąinterpretacjędokumentówjest
choćbyfaktwymienianiaplacówekpołożonychnaobszarzepowiatów
okupowanychprzezAustro-Węgryjakofunkcjonującychszkółukraiń-
skich.TymczasemTymiszOlesiuk,odmaja1918dolutego1919roku
komisarzoświatynatereniePodlasiaizastępcakomisarzaoświatylu-
dowejChełmszczyzny,PodlasiaiPolesia,pisałwswychwspomnieniach,
szkółukraińskichnaPodlasiurazemzwysiedlonymipińszczukami
było2847,natomiastnaflChełmszczyźniepodaustriacko-polskąwładzą
żadnemunauczycielowinieposzczęściłosięotworzyćukraińskąszko-
łę”48.AndrzejŻukdziałaczZwiązkuWyzwoleniaUkrainywewspo-
mnieniowymartykuleopublikowanymwczasieIIwojnyświatowej
przedstawiającymosiągnięciaspołecznościukraińskiejnapołudnio-
wymPodlasiuwlatach1917–1918,piszeo22placówkachukraińskich49.
Równieżwlatach20.XXwieku,walczącoprawodonarodowegoszkol-
nictwanaobszarzePolski,ukraińscydziałaczepolityczniniewspomi-
naliofunkcjonowaniuszkółukraińskichnatymterenie:
46Por.zJarosławCabaj,Szkolnictwoukraińskie...,op.cit.,s.36–37.
47Тим.шОлесюк,Камянец3олотийв.нець...,op.cit.,с.99.
48Ibidem,с.102.
49cтор.нказнедавногоминуногоП.дляшшя,«Крак.вськ.В.ст.»(Крак.в)1941,70,
с.3–4.
27