Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.Materiaływprehistorii
ogieńjakonarzędzietechnicznedoobróbkicieplnejkamieni,by
poprawićichzdolnośćdorozdrabniania.
JakpotwierdzająliczneznaleziskazarównowNowym,jak
iStarymŚwiecie,połączeniedoświadczeniawdoborzekamie-
nizodpowiednimiumiejętnościamiprodukcji(obróbkacieplna
iumiejętnerozdrabnianie,ociosywanielubścieranie)pozwala-
łonawytwarzanieciosaków,siekier,młotów,pik,strzał,ostrzy
inożywsposóbpomysłowy,estetyczny,zapewniającygodnąpo-
dziwuergonomicznośćipraktyczność.Zkoleinarzędziadrew-
nianezachowałysięwyłączniewniewieluprzypadkach,zwłasz-
czawwarstwachbeztlenowych.Niemawątpliwości,żehominini
wykorzystywalidrewnianepatykidowykopywaniakorzeni
idrewnianychpałekdozabijanianiewielkichzwierząt,alewy-
produkowanezdużądokładnościąrodzajebronidrewnianejsą
względniepóźnymzjawiskiem.Coprawdaniektóreolbrzymie
zwierzętaroślinożernemożnabyłozabićbezżadnychnarzędzi-
przezumiejętniezaplanowanepłoszeniestadbawołówwkierun-
kuklifów,którychnajbardziejznanymprzykłademjestSkocznia
BizonówniedalekoFortMcleodwprowincjiAlberta[Frison,1987]
-zabijaniemegafaunyzasadniczowymagałobronimiotanej.
Najwcześniejszeizdumiewającodobrzezachowanewłócznie
znalezionowNiemczechw1996r.:sześćdługichna2,25mświer-
kowychwłócznidatowanychna380000do400000lattemu
[Thieme,1997];jesttoniemal200000latprzedpojawieniemsię
naszegogatunku[Trinkhaus,2005].Nowedowodyzestanowiska
KathyPan1wAfrycePołudniowej(rodzajepęknięć,modyfikacja
przypodstawie,rozkładuszkodzeńgrani)wskazują,żegrzebie-
nieskalnemogłybyćwykorzystywanedowytwarzaniaostrzy
włóczniokoło500000lattemu,przesuwającmomentwytworze-
niapierwszychnarzędziwielokomponentowychokoło200000
latwcześniejniżdotychczassądzono[Wilkinsiin.,2012].
Innemodeledrewnianychnarzędzisłużącychdozdobywania
pożywieniasąznaczącomłodsze.Datowaniepierwszychłuków
(znajczęściejstosownychgatunkówdrzewa,przedewszyst-
kimcisu,robiniiakacjowej,jesionuamerykańskiegoiżółtnicy
pomarańczowej)orazstrzał(poprostuzaostrzonedrewnolub
zkamiennymgrotem)pozostajebardzotrudne,alebyłyonepo-
wszechnieużywanewpóźnympaleolicie.Kijedopolowaniawy-
33
