Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Materiaływykorzystywaneprzezorganizmy
niektóregrzyby,wieleprotistówikilkaorganizmówzkrólestwa
Monera[Lowenstam,1981;Boskey,2003].Kilkaorganizmówbio-
mineralizującychskładaminerałynamacierzachorganicznych,
leczwiększośćznichprodukujekryształypozakomórkowe,podob-
nedowytrąconychzroztworównieorganicznych.
Zpunktuwidzeniamasynajwiększymiużytkownikamima-
teriałównaturalnychsąmorskieorganizmybiomineralizujące,
któresąwstaniewydzielićwytwarzaneprzezsiebiezwiązki
nieorganicznezezwiązkówchemicznychabsorbowanychzwody.
Morskieorganizmybiomineralizującewykorzystująrozpuszczo-
nywęglanwapniadobudowykalcytowychlubaragonitowych
muszli-dwazwiązkichemiczne,któreróżniąsiętylkostruktu-
rąkryształu(2HCO
3
-
+Ca
2+
=CaCO
3
+H
2
O).Koralerafotwórcze
(AnthozoanależącedotypuCnidaria)sąnajbardziejwidowisko-
wymizbiorowymibiomineralizatorami,podczasgdywiciowce
Coccolithophyceae(wapiennynanoplanktonmorskinależącydo
typuPrymnesiophycae)zamykająsięwmisternychmikrostruk-
turachwapiennych(mniejszychniż20mikrometrów),natomiast
Foraminifera(ameboidalneprotistyztypuotejsamejnazwie)
tworząusianeporamimikromuszle.JednokomórkoweCoccolitho-
phyceaesąbardzopowszechnewcałejstrefieeufotycznejwnie-
malwszystkichśrodowiskachmorskichpółnocnejpółkulioraz
dook.50°SnaOceaniePołudniowym[O’Brieniin.,2012].Tworzą
równieżolbrzymiemorskiewykwityutrzymującesiętygodnia-
mi,obejmującezazwyczajpowierzchnię10
5
km
2
powierzchnioce-
anuiłatwodostrzegalnenazdjęciachsatelitarnych.
Coccolithophyceaeokrywająsiękokolitami,tworzonymiwe-
wnątrzkomórkiiwydzielanyminazewnątrz,bystaćsięochron-
nympancerzem;wielekokolitówoddzielonychodkomórekuno-
sisięrównieżswobodniewwodzie.Wykwityprzybrzeżnemają
stosunekkokolitówdoCoccolithophyceaeok.200-400,alepoziom
tegowskaźnikadlawódotwartychjestznacznieniższy-od20
do40.PowszechniewystępującymirodzajamisąSyracosphaera,
UmbellosphaeraiGephyrocapsa,aletoEmilianiahuxleyijest
głównymproducentemkalcytuwcałejbiosferze[Stanleyiin.,
2005;Boeckel,Baumann,2008].Gatunektenjestnietypowyrów-
nieżdlatego,żewytwarzadośćdużekokolitywszybkimtempie,
zrzucaokołopołowyznichi-wprzeciwieństwiedowielugatun-
29
