Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.Jaktudotarliśmy
28
michichkolonii,lecztakżezapewniająwymuszonyobiegpowie-
trza,osiąganydziękiróżnicyciśnień[Turner,2000].
Gęstościbiomasydlatychlicznychmieszkańcówciepłychstref
klimatycznychsięgająod2g/m
2
wlasachdeszczowychAmazonii
[Barrosiin.,2002],przezokoło5g/m
2
wQueenslandwAustralii
[Holt,Easy,1993]do10g/m
2
naobszarachnadatlantyckichpół-
nocno-wschodniejBrazyliiwokolicachSaoPaulo,jakrównież
wsuchych,wieczniezielonychlasachpółnocno-wschodniejTaj-
landii[Vasconcellos,2010];natomiastnaafrykańskichsawan-
nachichłącznaświeżamasamożebyćponaddwukrotniewyższa
odbiomasysłoni[Inoueiin.,2001].Gatunkinależącedorodzaju
Macrotermeswybierającząsteczkiglinydobudowaniastożko-
wychtermitierzazwyczajowysokości2-3m,niekiedyjednak
osiągającychnawet9m,ztypowąśrednicąupodstawyok.2-3m,
choćczęstospotykasięrównieżowieleszerszekopce.
Typowamasatermitiery(ścianorazgniazda)wynosiod4do
7t,aleichgęstośćprzestrzennapotrafibyćbardzoróżna,od1-2
nawetdo10t/ha[Fleming,Loveridge,2003;Abeiin.,2011;Ti-
lahuniin.,2012].Skutkiemtegocałkowitamasatermitiersięga
od4-8t/hanawetdo15-60t/ha.Bardzoostrożneoszacowanie
masyglinywykorzystanejdobudowykopcówterminówwska-
załobynapoziom5Gt(średnio5t/ha,obszarokoło10milionów
km
2
tropikalnychisubtropikalnychstepówzamieszkanychprzez
owadybudującekopce),alerzeczywistawartośćtegowskaźni-
kamożebyćkilkakrotniewyższa.Wkażdymprzypadkuoznacza
to,żerocznezużyciemateriałówprzezteniewielkieheterotrofy
mieściłobysięwtymsamymrzędziewielkościcoogólnoświa-
towewydobycierudmetaliorazinnychminerałówniebędących
paliwaminaszejcywilizacjinapoczątkuXXIw.
Mówiącowartościachsumowanych,zarównomasamateriałów
zebranychprzezkręgowcedobudowaniakonstrukcji,jakiziemi
przemieszczonejprzezryjąceheterotrofy,dżdżowniceitermitysą
napoziomiepomijalnymwporównaniuzmasązwiązkówwydzie-
lanychprzezgatunkizdolnedobiomineralizacji,przedewszyst-
kimfitoplankton,protistyibezkręgowce.Ponad30minerałówbio-
genicznych(zczegodwietrzecietowęglany)jestwytwarzanych
przezniewielkąliczbęroślinnaczyniowych(należącychdoBro-
phytaiTrachaeophyta),gatunkizwierzątodPoriferadoChordata,
