Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wiekach,gdywszelkiśladpomitachzaginął,całyOlimpsłowiański
ipoopisywalinawetszczegółowoposągibóstw,conigdywistocie
nieistniały.TaksamopostępowaliunasDługosziMiechowczyk,
awPrusachautorowieagendypruskiejkościelnejzr.1530.Nie
mającnajlżejszegowyobrażeniaomitachpolskich,którychwwieku
XViśladuniebyło,albopruskich,zktórychwXVIniewielewięcej
ocalało,ośmielilisięzmyślićcałyOlimppolskiipruski,ainniim
ślepouwierzyli.Liczęsobiezazasługę,żemdowiódł,żeówpano-
szącysięgórnieOlimppolskiipruskiDługosz,Miechowczyk,agen-
dziści,abysiękrótkoadobitniewyrazić,zpalcówsobiewyssali(...).
Potakostrej,kategorycznej,bynierzec–zgruntuautorytarnej,nie
znoszącejsprzeciwuiodmiennegozdaniakrytyceprzezdługiczas
niktznaukowcównieśmiałsięnawetwychylić,byzcośztegoro-
dzimegoOlimpuodzyskać.Dopieroostatniedwadzieściakilkalat
rozwojubadańnadźródłamietnograficznymiihistorycznymioraz
komparatystykareligioznawczaporównującazwyczaje,obrzędy
iwierzeniapokrewnychnamludówwykazały,żeniejesttakźle,jak
sądziłBrückner,ajegohiperkrytykajestzdecydowanieprzesadzona
iwynikazprzestarzałychnachwilęobecnąpoglądówimetodolo-
gii.Krótkomówiąc,zasłużony,jakbyniebyłojęzykoznawcaiautor
znanegododzisiajmilionomPolakówSłownikaetymologicznego
językapolskiego,jakwielewskazuje–wylałdzieckorazemzką-
pielą.
Naszczęście,okresbrücknerowskiejhiperkrytykiminął,
aostatniedwadzieścialatprzyniosłonowe,świeżeiodkrywcze
spojrzenianato,copozostałozdawnychwierzeń.Jednązcenniej-
szychpracnaukowych,jestksiążkakulturoznawcyiantropologa
LeszkaKolankiewiczaDziady.Teatrświętazmarłych.Autorwpadł
wniejnaprosty,aleskutecznypomysł,zestawieniaprzekazuobo-
gachPolaków(wzasadzienależałobypowiedzieć–Polan)zKroni-
kipolskiejDługosza,zestarszymiodniejstatutamisynodalnymi2,
wykazująctymsamym,żewiększościimionbogówplemionprapol-
skichnaszkronikarzbynajmniejniewyssałzpalca,aleznanebyły
wcześniej.Niebędęwtymmiejscupowtarzałacałegozestawienia,
2AktyustawodawstwauchwalanewKościeleKatolickimnazjazdachczylisynodachbisku-
pówikapłanówprowincjikościelnychlubdiecezji.
17
