Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
StanisławKorenik
MałgorzataRogowska
UniwersytetEkonomicznyweWrocławiu
MAŁEMIASTAWOBECREGUŁNOWEJGOSPODARKI
Wrozwojuludzkościistotnemiejsceodgrywamiastojakospecyficzny
twórprzestrzenny.Jużwzamierzchłychdziejachpowstawałyolbrzymiemiasta,
jakowyspycywilizacjiwyizolowanezotaczającegojebarbarzyństwa.Współ-
czesnysystemosadniczy,wtymmiasto,wytworzyłsięniedawno,tj.wraz
zkońcemepokifeudalnejiwzrostemznaczeniaprzemysłuwdziałalnościczło-
wieka.Wywołałotoniemalzanikjegowzględnieautonomicznego,skupionego
wokółszczególnychcelów,systemuinstytucjonalnegoispołecznego
1,wytworzo-
negowśredniowieczumodelufunkcjonowaniamiasta.Równocześniewzrasta
urbanizacjajakosposóborganizacjiprzestrzeninietylkowgranicachadminis-
tracyjnychmiasta,aleteżpozanimorazzwiązkigospodarczemiędzymiastem
aotoczeniem.Wcałymtymokresie(tj.odpoczątkuformułowaniasięgospo-
darkirynkowej,czylijużmerkantylizmu,awłaściwiejegopierwszejformy,tj.
bulionizmu)występujeistotnezjawiskootwieraniasięmiastanaotoczenie.Od
tegoczasuniejesttojużzamkniętyukładurbanizacyjny,aleokreślonastruktura
społeczno-gospodarcza,odgrywającacorazwiększąrolęwkształtowaniurelacji
społeczno-ekonomicznychwregionie.Istotnymelementemwtymprocesiejest
industrializacja,którawprowadzającdostrukturyprzestrzennejmiastanowe
elementyzmieniadotychczaswzględniestabilnyjegokrajobraz,jakiotoczenia
zewnętrznego,itowbardzointensywnym,nienotowanymwcześniejtempie
2.
Miastajakookreślonyelementprzestrzennyzaczęłyznacznierozrastaćsiępoza
swojegraniceadministracyjnetworzącobszarpodlegającyintensywnympro-
cesomurbanizacji.Towarzyszątemużnegorodzajuzjawiska,zachodzące
zarównowsamymmieście,jakiwjegootoczeniu.Wiążesiętobezpośrednio
zcechąwspółczesnejcywilizacjinarastającymzjawiskiemurbanizacji.Jed-
nymzezjawiskpochodnych,wzmacniającychprocesurbanizacjijestrozpow-
szechnianiesięmiejskiegostylużycia.JakpodnosiD.Szymańska,każdy
ośrodekmiejskipełniokreślonefunkcje,wytwarzateżswojąstrefęwpływu
1M.Castells:Kwestiamiejska.PWN,Warszawa1982,s.28.
2A.Wallis:Socjologiaprzestrzeni.NiezależnaOficynaWydawnicza,Warszawa1990,s.167.