Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
EwaKosowska
ciłysięwszerokopraktykowanetechnikiobronywłasnejprywatności.
Jeżelidodamydotegofakt,żewskutekzniszczeńwojennych,pożarów,
powodziiinnychklęskżywiołowych,dostępnapowierzchniamieszkalna
bywałaniekiedywykorzystywanadomaksimum—okażesię,żeproblem
ograniczonejprywatności,rzutującynanieudaneżycieintymnewielumał-
żeństw,dopierostosunkowoniedawnozaczętorozwiązywaćsystemowo.
Wsukursprywatnościprzyszedłmodelnowoczesnejrodzinynuklearnej2.
Jednakże,oilezpunktuwidzeniaochronyprywatnościmłodychmałżon-
kówoddzielneisamodzielnemieszkanieuznawanejestdzisiajzaoczy-
wistość,otylerodzinawielopokoleniowanadaltraktowanabywaczęsto
jakooptymalnawprocesiewłaściwegowychowywaniadzieci.Adzieci
skądinądrzadkostojąnastrażyprywatnościdomu,stosunkowołatwoje
podejśćiuzyskaćinformacjeorelacjachwewnątrzrodzinnych3,cowska-
zywałobynabraknaturalnychmechanizmówseparacjitego,coprywatne,
odtego,cospołeczne.
Wobszarzespołecznejwarstwykulturypolskiejdoszłozatemdo
wypracowaniabardzozróżnicowanejiwyrafinowanejpaletywzorówide-
alnychirzeczywistych,regulującychzachowaniaspołecznezuwzględnie-
niemstanu,wieku,płci,statusu,majątkuirolispołecznejposzczególnych
osób.Prawodookreślonegotraktowaniauznawanebyłozaelementwłas-
nościprywatnej,ajegonaruszenieskutkowałookreślonymisankcjami.
PrawdopodobniedlategotakwPolsce,jakiwinnycheuropejskich
państwachfeudalnych,stosowanowobecprzedstawicieliniższychstanów
tzw.karyhańbiące.Obnażanoich,poddawanotorturom,wystawianona
pośmiewisko,publicznietracono,odmawiającprawadofldobrejśmierci”.
Wwynikudziałańwojennych,wktórychdochodziłodokonfrontacjiróż-
nychsystemówwartości,zdarzałosię,żerównieższlachcicmógłbyćosten-
tacyjniepozbawionyprzysługującychmuuprzednioprzywilejów.Wefek-
cienastępowałoceloweizregułydrastycznenaruszeniemirudomowego
inietykalnościosobistej,połączonezniszczeniembądźrabunkiemrucho-
megoinieruchomegoprywatnegomajątku.
Wtymkontekścienależałobypodkreślić,żewszelkiegorodzajurewo-
lucje,wskutekktórychnajczęściejtakżedochodziłoinadaldochodzido
zniszczeńwewszystkichobszarachkultury,wistocierzeczysąpróbąutrzy-
maniasystemudotychczasowychprzywilejów,alejednocześnieznamien-
2
ZdaniemA.Toferarodzinanuklearnajestefektemzmianygospodarkiagrarnej
windustrialną.Por.Toffler1985:55inn.
3
Dlategomiędzyinnymiprofesjonalnaetykaantropologaprzezdługiczaszabra-
niałamurozmówzdziećminatematyotaczanespołecznymtabu.C.Lévi-Strauss,który
przyznałsiędouzyskaniaodmałychdziewczynekzplemieniaNambikwaradanychna
tematichprawdziwych,aleutajnianychimion,ostatecznienieopublikowałzdobytych
informacji.Por.Lévi-StraUss1964:258.
