Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
WSTĘP
iemigracyjnegoszaleństwa,aleteżpokazałajejakoterapeutycznydla
emigrantówprojektantropologiczny.Podobnymtropem–ujmowaniato-
wianizmujakofieksperymentuegzystencjalnego”iwielkiejromantycznej
utopiiantropologicznej–podążaławksiążceTonibicz.Mickiewiczwśródto-
wiańczyków(Warszawa1990)DorotaSiwicka.TowianizmowiMickiewicza
jakogłównegomocodawcyKołaSprawyBożej,aleioryginalnegomyśli-
cielapoświęciłaswojepraceEwaHoffmann-Piotrowska.
Pobieżnyprzeglądkilkuzaledwiestanowiskbadawczychpokazuje,
żetowianizmjestobecnywbadaniachhistorykówliteratury,filozofów,
historykówideiłNigdyjednak–jakozjawiskoodrębne–niestano-
wiłprzedmiotuwspólnejrefleksjiwielubadaczy.Redaktoromniniejszej
książkiprzyświecałoprzekonanieokoniecznościrelekturytowianizmu
pojmowanegonietyle(czynietylko)jakoobyczajowyskandal,ileteż
jakoważnadlakulturypolskiejformacjaświatopoglądowa,któranie
tylkomiałaprzemożnywpływnanajważniejszychpoetówdobyroman-
tyzmu,lecztakżeinspirowałapóźniejszych–częstowybitnych–twór-
cówimyślicieli.Ztejprzyczynyzaprosiliśmydowspółtworzeniatomu
badaczyreprezentującychróżnedyscyplinyhumanistyki,różneośrodki
uniwersyteckiewkrajuizagranicą,różnestrategiemetodologiczneczy
wrażliwościnaukowe.Udałonamsięzebraćróżnespojrzenianatowia-
nizmautorstwabadaczyzarównodojrzałychiuznanych,jakitychdopie-
roterminującychwnauce.
Książkępodzieliliśmynatrzyczęści:pierwszakoncentrujesięwokół
towianizmujakozjawiskaświatopoglądowegoifilozoficzno-religijnego,
drugapoświęconajestrecepcjiwspółczesnychMistrzaAndrzeja,trzecia
zaś–oddziaływaniutowianizmunadziałaniaporomantycznychpokoleń.
Zgromadzonetuartykułyzjednejstronypodejmujątrudzrozumie-
niamyślitowiańczyków,ichpasjireligijnych,zdrugiejnatomiastspoj-
rzenianato,jakemigrancitraktowalitowianizm.Naszczególnąuwagę
zasługująażtrzytekstypoświęconewłoskiejrecepcjitowianizmu,które
uświadamiają,żechoćbyłtopolskifiwynalazek”,jegooddziaływaniesię-
gało–itotrwale–pozaobszarrodzimejkultury.
Książkastanowiwdużejmierzerekonesans–obokrozpoznań,od-
powiedzi,rozstrzygnięćautorzystawiająwielepytańipostulatówbadaw-
czych.Mamynadzieję,żebędzieonainspiracjąiimpulsemdopytania
nanowootowianizmijegodziedzictwo.
EwaHoffmann-Piotrowska
KarolSamsel
