Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
80
JožePirJevectTiTo
PartiiKomunistycznejjakojejsekretarzgeneralny”226.Pnedramatyzmu
wydarzeniawspominałteżdużopóźniejwpoufnejrozmowiezDedijerem:
DNocuKaraiwanowa.Kilkabutelekwódki.Bardzosięboję.Terazrozumiem,
dlaczegowZSRRtylepiją.Piją,bosiębojął”227.Karaiwanow,bułgarski
komunista,agentNKWD,wstosunkudoTityzausznikizdrajca,cobyło
wówczasrzecząobowiązującąipowszechną,napisałotamtychwypadkach:
DRobwrażeniebardzozaniepokojonego.Oczymiałpełnełez.Wtych
dniachnaskroniachtowarzyszaTitypojawiłysiępierwszesiwewłosy”228.
Potymtrudnymdoświadczeniuzostałoczyszczonyzzarzutówijużpod
koniecwrześnia1938rokuwziąłudziałwposiedzeniuKomitetuWykonaw-
czegoMiędzynarodówkiKomunistycznej,naktórymprzedstawiłwyczerpu-
jącesprawozdanienatematsytuacjiwJugosławii229.Poddatą7października
Dymitrowlakoniczniezanotowałwswoimdzienniku:DOgólnaliniarezolucji
jugosłowiańskiejjestprawidłowa”
230.Dotakiegoobrotusprawyprzyczyniłsię
równieżfakt,żewczasiekryzysuczechosłowackiegonaprzełomiewrześnia
ipaździernika1938rokukomunistomjugosłowiańskimudałosięzorganizo-
waćprotestwobroniezagrożonejrepubliki.Tysiącestudentówdemonstrowały
wBelgradzieiZagrzebiu,wielunawetwyjechałodoPragi,żebyewentualnie
wstąpićwszereginowychbrygadmiędzynarodowychiwalczyćznazistowską
agresją.WMoskwieporozumieniemiędzyHitlerem,Mussolinim,premie-
remFrancjiÉdouardemDaladieremiWielkiejBrytaniiNeville’emCham-
berlainemwsprawieaneksjiSudetówdoTrzeciejRzeszytraktowanojakogest
antyradziecki,więcwydarzeniawJugosławiiDzapisano”nakorzyśćTity231.
NiebyłtojednakkoniecproblemówBrozawMoskwie.Jesienią1938
rokuwrazzVladimiremĆopiciemiKamilemHorvatinemotrzymałzadanie
226
S.Eiletz,Predsodbozgodovine.Stalin,TitoinjugoslovanskikomunistivMoskvi,Celovec2010,s.154;
V.Dedijer,Noviprilozi,t.2,s.329.
227
S.Eiletz,Titovaskrivnostna,s.93;RGASPI,F.495,op.74,d.590.
228
V.Dedijer,Noviprilozi,t.1,s.230;t.2,s.327;V.Cenćić,Titovaposlednja,s.78,79.
229
RGASPI,F.495,op.18,d.1256,s.27–38a;J.BrozTito,Zbranadela,t.4,s.109–118.
230
G.Dimitrov,op.cit.,s.117.
231
J.Ridley,op.cit.,s.141;AS,Dedijer,j.a.111,nagraniemagnetofonowe,s.74;j.a.242,Kopijaiz
memoarovdrugaM.Dilasa,s.202;L.Adamić,op.cit.,s.447.