Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
doprowadziłodopodziałutegoregionunadwieczęści:DolnyiGórny
Śląsk8.Terytoriumprzechodziłozrąkdorąk;znajdowałosiępodpano-
waniemKrólestwaPolskiegoiKoronyCzeskiej,Piastówśląskich,Bran-
denburczyków,potemtakżeokresowoWęgier,wreszcieznalazłosięwob-
rębiePaństwaHabsburgów,wPrusachiRosji,apóźniejposzczególnejego
częściweszływskładNiemiec,Polski,atakżeCzechosłowacji.Musiałoto
wpłynąćnastrukturęnarodowościowąludnościzamieszkującątotery-
torium.WielonarodowościowycharakterŚląskastałsięjegocharaktery-
stycznącechą.
PomimoniesprzyjającychuwarunkowańhistorycznychŚląskzacho-
wywałzaskakującąwewnętrznąspójnośćijednocześnieotwartość,któ-
rawynikałazapewnezfaktubyciaterenemmieszaniasiężnychwpły-
wów:polskich,niemieckich,austriackich,czeskich,słowackich,nawet
węgierskichibałkańskich(oczymzaświadczająelementyfolklorunp.
żywieckiego),cosprzyjałożyciubezuprzedzeń.Niebezznaczeniabyła
równieżzamożnośćmieszkańcóworazwysokistopieńuprzemysło-
wienia.
Młodzieżśląskaliczniestudiowałanażnychuniwersytetacheuro-
pejskich:wKrakowie9,wOłomuńcu,wholenderskiejLejdzie,anawet
weWłoszech,apóźniejtakżenauniwersytecieweWrocławiuiwNiem-
czech10.WobecnasilającejsięodkońcaXVIIIw.politykigermanizacyj-
nej,ludnośćŚląskatworzyławieleinstytucjikrzewiącychjęzykikulturę
polską,wtymtakżeseminarianauczycielskieczybiblioteki11.Wkon-
tekścietejpracyinteresującymfaktemmożebyćutworzeniew1836r.
TowarzystwaLiteracko-Słowiańskiego,naczelektóregostanąłprofesor
uniwersytetuwrocławskiego,JanEwangelistaPurkynie(1787-1869).Był
Czechem,ajednaktowłaśniedziękiniemutowarzystwozajęłoczołową
pozycjęwżyciupolskiegośrodowiskaweWrocławiu12.Polacyrównież
8Naturalnagranica,zwanaprzesiekąprzebiegałaodGórSowichwzdłużNysyKłodz-
kiejibyłapasemniekarczowanychlasów.JużwewczesnymśredniowieczuPuszczaPrze-
sieckarozdzielałaobszarzamieszkałyprzezplemionaŚlężaniOpolan.
9WXViXVIw.stanowiłaponad10%studiującychnaUniwersytecieJagiellońskim.
10Za:K.Popiołek,HistoriaŚląska,Katowice,Wydawnictwoląsk”
,1972.
11NiezwykleinteresującyprzykładmożestanowićbogatatradycjaczytelniczanaŚląsku
Cieszyńskim(JózefPilch,Polskiepierwodrukicieszyńskie,Cieszyn1990).
12K.Popiołek,Historia…op.cit.s.202-203.
15