Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Rozdział1.GenezaSzkołyNaukPolitycznychUJ
korepetycjiwdomuznanegoadwokataAmbrożegoZaborowskiego76.Niewidzącdla
siebiejakoPolakażadnejprzyszłościwpaństwierosyjskim,udałsiędoParyża,gdzie
uczęszczałnawykładywSzkolePrawa,ajednocześniewrokuakademickim1889/90
i1890/91doparyskiejWolnejSzkołyNaukPolitycznych77,którarozwijałaprogram
naukspołecznychwduchupragmatycznym,kształcąckorpusdyplomatycznyikadry
polityczneFrancji,atakżewielucudzoziemców.Wroku1891Rostworowskiuzy-
skałdyplomiodznaczenie,nazwaneWielkimWyróżnieniem(LaGrandeDistinctio-
n)78.CzasspędzonyweFrancjibyłdlaniegookresemniezwykleszczęśliwymtakże
wżyciuosobistym.Wroku1891ożeniłsięzMarie-RoseChristin,npięknąpanną,
dziedziczkąjednegozarystokratycznychnazwiskbretońskich,zmałżeństwatego
miałdwiecórki,równiejakmatkaurocze”79.ByłytoMariaRóża(1899-1981)iMaria
Magdalena(1909-1978).Zokresuparyskiegodatujesięprawdopodobnietakżejego
przyjaźńzWłodzimierzemCzerkawskim80iWładysławemLeopoldemJaworskim81,
którzytakżebylistudentamiÉcoleLibredesSciencesPolitiques.
76S.Nahlik,RostworowskiMichałJan,[w:]PSB,t.32/2,s.221.
77Arch.UJ,syg.SII619:AktaosoboweMichałaRostworowskiego,Curriculumvitae.
78Ibidem.
79Łomżanin[B.Winiarski],MichałRostworowski,[w:]A.Ordęga,T.Terlecki(red.),
Stratykulturypolskiej1939-1944,Glasgow1945,s.200.
80WłodzimierzCzerkawskiurodziłsięw1868r.wBursztyniekołoHalicza.Poukończeniu
gimnazjumrzeszowskiegostudiowałprawonaUniwersytecieLwowskimiJagiellońskim.Byłab-
solwentemWolnejSzkołyNaukPolitycznychwParyżu.HabilitowałsięnaUniwersytecieJagiel-
lońskimw1893r..W1897r.zostałmianowanyprofesoremnadzwyczajnymekonomiipolitycznej,
aprofesoremzwyczajnymw1906.Byłpostaciąbarwną,zwolennikiempsychologicznejszkoły
austriackiej,którejtwórcąbyłCarlMenger.ZasługąCzerkawskiewgobyłostworzenieteoriiopar-
tejnarozróżnieniupotrzebludzkich–ogólnychiklasowych–inabazietegopodziałuopisanie
podstawdziałalnościwielkichgospodarstw.WwydanejwspólniezJózefemMilewskimwroku
1905Polityceekonomicznejdokonałpodziałunatrzykategoriepotrzeb,którebyływedługniego
podstawąekonomii.Jegokoncepcjadobrobytuopierałasięnazapewnieniutrwałejrównowagi
pomiędzypotrzebamiamożliwościąichzaspokojenia.Stworzyłnowątypologiępotrzeb,dzielącje
naprzyrodnicze,zawodoweispołeczne.Uważał,żedrogadopolepszeniawarunkówmaterialnych
warstwnajbardziejupośledzonychekonomicznieniewiedzieprzezsocjalizm.Obokteoriidobro-
bytuzajmowałsiękwestiąrobotniczą,problematykąkomunikacji,ubezpieczeńipolitykąprze-
mysłową.ZagadnieniatewykładałwPolskiejSzkoleNaukPolitycznychażdośmierci18grudnia
1913r.(A.Krzyżanowski,CzerkawskiWłodzimierz,[w:]PSB,t.4,Kraków1938,s.335;J.Ro-
sicka,WłodzimierzCzerkawski,[w:]J.Stelmach,W
.Uruszczak(red.),op.cit.,s.250).
81WładysławLeopoldJaworskibyłnajbardziejdoświadczonymiaktywnympolityczniespo-
śródtwórcówSzkoły.Byłteżjednymzinspiratorówitwórcówkierunkuneokonserwatywnego,
skupiającegosięwokółKlubuKonserwatywnego,orazod1900r.redaktoremkrakowskiegonCza-
su”
.TowłaśniezaktywnościpolitycznejJaworskiegowynikałopowszechnepostrzeganieSzkoły
jakobastionukrakowskichkonserwatystów.WokresiepowoływaniaTowarzystwaPolskiejSzkoły
NaukPolitycznychbyłtakżeposłemdoSejmuGalicyjskiego,aodroku1911,kiedyrozpoczęła
działalnośćPSNP
,wchodziłwskładRadyPaństwa,czyliaustriackiegoparlamentuogólnokrajo-
wego.W1914r.byłprezesemsekcjizachodniejNKN.Poroku1918byłprzykutydowózkaipo-
ważniechory.Poświęciłsiędziałalnościnaukowej,zajmującsięproblematykąustrojowąikonsty-
tucyjnąrodzącejsięPolski.ZmarłwKrakowiew1930r.(J.Buszko,JaworskiWładysławLeopold,
[w:]PSB,t.11,Kraków1964-1965,s.115-117).
