Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Rozdział1.GenezaSzkołyNaukPolitycznychUJ
rycznychidotyczącychprawaprywatnego,więcejprzedmiotówznaukpolitycz-
nych,aegzaminyznichwinnybyćobowiązkowe.Koniecznabyłarównieżzmiana
zakresuwykładuznaukpolitycznych.Dotejporyobejmowałontylkogospodar-
stwonarodowe
60
,prawoskarboweistatystykęaustriacką,cobyłopozostałością
poczasachrządówabsolutnych.Wnowoczesnymsystemiekształcenianależało
koniecznierozszerzyćwykładzumiejętnościpolitycznychonaukęogólnąopań-
stwie,prawopolityczneogólneiaustriackieorazteorięstatystykiuczącąmetod
zbieraniadanychstatystycznych.Szczególnienowatorskibyłpoglądnamiejsce
statystyki,którejwykładobejmowałwówczaszbiórinformacjioludności,gospo-
darce,geografiietc.Kasparekprzekonywał,byinformacjestatystycznedotyczące
monarchiiaustriackiejprzekazywaćstudentomwramachinnychwykładów,ana
wykładziezumiejętnościpolitycznychuczyćteoriistatystykiistosowanychprzez
statystykęmetodnaukowych,codawałobysłuchaczomlepszewyobrażenieotej
nauce
61
.
Rozsądnymrozwiązaniemwydawałomusięzaproponowaniestudentomnapo-
czątkutokustudiówwykładówencyklopedycznychznaukprawnychipolitycznych,
któreukazywałybypożytkipłynącezestudiowaniazarównojednych,jakidrugich,
gdyżntymsposobemumłodzieżymożebyćprzełamanadziwnaobojętnośćdlanauk
politycznych,płynącaznieświadomości,wjakiejcodotychprzedmiotówniepyta-
nychinieobowiązkowychjestpogrążona”62.Zdającsobiesprawęzniewielkichszans
narealizacjętakiegoprogramu,zaproponowałprostszerozwiązaniadoraźne–utwo-
rzeniewiększejliczbykatedrpolitycznych,acozatymidziezatrudnienienowych
profesorów,włączenieprawapolitycznegopowszechnegoiaustriackiegodowykła-
dówiegzaminówobowiązkowychorazstworzenieseminariówznaukprawniczych
ipolitycznych.Postulowałtakżezwiększenienakładównabibliotekęizaproponował
zmianęformypomocyfinansowejdlastudentówzdotychczasowychstypendiów,
któreuważałzaupokarzającąjałmużnę,nanagrodypieniężneprzyznawanezanaj-
lepszepraceseminaryjne.
Wartykulezawartebyłytakżeradydlaosób,którejużpodjęłystudiaprawni-
czeimusiałyjeprzejśćwdotychczasowymtrybie.Byłytosugestiedotycząceko-
lejnościwyboruprzedmiotówmającychdaćjaknajwiększąwiedzęzzakresunauk
politycznych.Domagającsiędocenieniarolitychnauk,byłjednakprzeciwnikiem
oddzieleniaichodnaukprawnych.Pisał,żenistniejeścisłyzwiązekmiędzynaukami
prawnymiipolitycznymi–aprawotakprzenikawszystkieobjawywspólnegopoży-
cialudzkiego,żerozdziałścisłynaukprawnychipolitycznychniedasiębezszkody
obopólnejprzeprowadzić”63.
NiezwykłązasługądlapolitologiibyłoopracowanieprzezKasparkaakademickie-
gopodręcznikaumiejętnościpolitycznych,zatytułowanegoPrawopolityczneogólne
60Czyliwedługdzisiejszegonazewnictwa–ekonomię.
61F.Kasparek,Onauce…,s.44.
62Ibidem,s.46.
63Ibidem,s.39.
