Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
SZCZEPIENIAOCHRONNEWPROFILAKTYCE
CHORÓBZAKAŹNYCHUDZIECI
AnnaBednarek,MałgorzataBartkowiak-Emeryk,JacekWysocki
Zapobieganiechorobomzakaźnymmetodąszczepieńochronnychjestobecniebar-
dzoważnymelementempolitykizdrowotnejkażdegopaństwa.Whistoriiludzkości
schorzeniainfekcyjnezawszestanowiłyproblemglobalny.
JeszczewXIXwiekuepidemie,atakżepandemieróżnychchoróbzakaźnych,powiąza-
nezbiedąiniedożywieniem,byłyprzyczynąpołowyprzedwczesnychzgonówudzie-
ciorazmłodychosóbczyichtrwałegokalectwa.Odnajdawniejszychczasówludzie
podejmowalilicznepróbyochronyprzedchorobamizakaźnymi,częstoocharakterze
zabobonnym,naprzykładpoprzezpaleniewdomacharomatycznegodrzewalubziół.
Szansąnauniknięciezakażeniabyłorównieżopuszczeniemiejsca,wktórympano-
wałaepidemiachorobyzakaźnej,jednakczasamitakiepostępowanieprzyczyniałosię
dorozprzestrzenieniasięepidemiinaobszarniąnieobjęty.
DodrugiejpołowyXIXwiekuistniałydwieteoriecodoprzyczynchoróbinfekcyjnych.
Popierwsze,uważano,żewpowietrzuiwodzieznajdująsięniewidzialneżyjątka,tak
zwanemiazmaty(wyziewygnilnegopowietrzapochodzącezwnętrzaziemiiwdziera-
jącesiędociała,związanezmiejscamiwystępowaniawysokiegonarażenianachorobę)
odpowiedzialnezapowstaniechoróbzakaźnych.Podrugie,sądzono,żeichźródłem
brud,uciążliwewarunkiżycia,głódibagnistyklimat.
Pandemiechoróbzakaźnychwymuszałypotrzebęznalezieniaskutecznychformobrony
przedzachorowaniem.Sytuacjatazaczęłasięzmieniaćod1796roku,kiedywprowa-
dzonopierwszemasoweszczepieniaochronneprzeciwkoospieprawdziwej.Odtam-
tegoczasunaukowcyilekarzerozpoczęliintensywnebadaniamającenacelupozna-
nienowychmetoduodporniania.Efektemtychpracszczepionki,którezapewniają
skutecznąochronęprzedchorobamizakaźnymi.
Szczepieniaochronneodegrałyszczególnąrolęwzwalczaniuchoróbzakaźnych,czego
dowodemjesteradykacjaospyprawdziwej.Wprowadzonenaskalęświatowąprogra-
myszczepieńprzyczyniłysiędoniemalcałkowitejeliminacjichoróbodużejśmiertel-
ności,takichjakpoliomyelitis.Odmomentuwprowadzeniaszczepieńochronnychzo-
stałaosiągniętakontrolazachorowańnabłonicę,tężec,poprawieuległatakżesytuacja
epidemiologicznagruźlicyiwieluinnychchoróbzakaźnych.