Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KoncepcjeŚwiatowejOrganizacjiZdrowia-propozycjerozproszone
ProponowanaprzezWHOstrategiaHFA2000wzbudziłaszerokiezainteresowanie
iwielerządówpoczuwałosiędowyrażeniaoniejpozytywnejopinii-wrazzpopar-
ciemideireorientacjisystemuzdrowotnego.Pojawiałysięjednaktakżegłosykrytycz-
ne.Ichautorzydystansowalisięzwłaszczawobecgłównegoceluzawartegowsamej
nazwie,któregoosiągnięcieuważanozamałorealne.Wjednymzartykułównapisano,
żesamobrzmieniesformułowanianZdrowiedlawszystkich”niejestzłejako(atrak-
cyjny)slogan,aleuznanezacelmusibudzićwątpliwościcodomożliwościrealizacji,
zwłaszczawkrajachbiedniejszych(Habicht,1981).
JeśliwpróbieogólnejocenynZDW2000”wyjśćodsformułowania,którezapoczątko-
wałostrategięw1977roku,towartopodkreślićinstrumentalnąrolę,jakąwtedyprzy-
pisywanozdrowiu.Byłoonotamuznanezanarzędzie,czypostaćzasobów,któremogą
byćwykorzystanedoosiągnieciaczegoścennego-sensownegoitwórczegożycia.Je-
śliuznaćKartęOttawskąopromocjizdrowiazaprzedstawienieideiwywodzącychsię
zZDW
,towolnostwierdzić,żenZdrowiejestzasadniczymzasobem,niezbędnymdla
społecznego,ekonomicznegoiosobistegorozwojuorazjestistotnymskładnikiemjako-
ściżycia(WHO,1986)
9.Niepowinnosięzatemtraktowaćzdrowiajakocelusamego
wsobie,coniekiedytwierdządemagogiczniezwolennicyniekontrolowanegowzrostu
wydatkównaopiekęzdrowotną,alenależywpełnidoceniaćjegorolęwżyciuludzi.
Inicjatorstrategii,drHalfdanMahler,podjąłpróbęwyjaśnieniawątpliwości,twier-
dząc,żetreśćprzedstawionawjejnazwienieoznaczadążeniadosytuacji,wktórej
wszyscyludzieosiągnądokońcastuleciastanpełnegozdrowia(Mahler,1981).Pamię-
tająctreśćprzyjętejprzezWHOdefinicjizdrowia(tostanpełnego,fizycznego,umy-
słowegoispołecznegodobrostanu,anietylkocałkowitybrakchorobyczykalectwa),
możnazauważyć,żetakiewyjaśnieniewydajesięoczywiste.Realizacjacelustrategii
miałaoznaczaćdążeniedoeliminacjiprzeszkód,piętrzącychsięprzedjednostkami
ispołecznościamiwichdążeniudoosiągnięciazdrowia,coniebyłorównoznaczne
zzapewnieniempełnegoinieograniczonegodostępudoświadczeńopiekizdrowotnej.
Jednakzgodniezideąsprawiedliwości(equity)wszyscyludziepowinnimiećmożliwo-
ściprzebywaniawtakimotoczeniumaterialnymispołecznym,któreniebyłobydla
nikogodyskryminujące,wszyscypowinnimiećrównąmożliwośćkorzystaniazochro-
nyprzedzagrożeniamizdrowotnymiiwszyscypowinnimócnarównikorzystaćze
świadczeńzdrowotnych,doktórychdostępbyłbyuzależnionyjedynieodpotrzeby
zdrowotnej.Wcielaniewżycierozwiązańorganizacyjnychgwarantującychrealizację
tychwartości,zesprawiedliwościąnaczele,miałostanowićzadaniesystemówzdro-
wotnych,nawetjeśliniebyłoonowymienianewprost.
19
9JerzyKarskitłumaczył:n…zdrowienależyrozpatrywaćwkategoriachzasobu,naktórymczłowiek
sięopierawswoimcodziennymżyciu,anietraktowaćjakocel,doktóregozmierza”
,zob.Karski,
Słońska,Wasilewski,1994.
