Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NiezwykłeideeMachiavellego
13
Wielkapopularnośćisiłaoddziaływaniawytworzyłyrównieżemocjonal-
nąauręotaczającąprzezwiekijegopismaiidee.Odbióripopularnośćjego
dziełróżniłysięodtych,jakimicieszylisięCyceronczyMontesquieuczy
Locke.WprzeszłościwielukomentatorówokrzyknęłoKsięciagłosemsamego
szatana,propagandąmoralnegozła,podręcznikiemdlatyranówigangsterów.
Autormałejksiążeczkitrafiłdoświatasztukijakosymbolicznapostaćnaj-
czarniejszegocharakteru,pojawiającsięuMarlowaiinnychmistrzówpióra.
Odtegoczasudziękiniezliczonymstereotypomimitomprzypisujesięmu
popularnetezy,żepolitykajestsprzecznazmoralnościąiżeuceluświęcaśrod-
ki”.ŚwiatMachiavellegotoświatprzemocy,oszustwa,spiskuizbrodni.Tego
rodzajuznaczeniaumakiawelizmu”obecnesąwkażdymeuropejskim(inie
tylko)języku.Figurujepodziśdzieńrównieżwpsychologicznejliteraturzena-
ukowejjakomiernikpsychopatycznejosobowości(makiawelizm)pozbawionej
wyższychuczuć,egoistyczniezorientowanejnainstrumentalnewykorzysta-
nieinnychdlawłasnejkorzyścidrogąmanipulacji.Krótkomówiąc,nazwisko,
dziełaiideeMachiavellegokojarząsięraczejniekorzystniewspołecznejwyob-
raźni,polityce,religii,sztuce,nawetwnauce,któraprzecieżpowinnaoświecać
nasswymobiektywizmem.
NiezwykłeideeMachiavellego
Kilkaprzewodnichmotywówbędzieprzeplataćsięwnastępnychrozdziałach
mojejpracyibędąoneprowadzićdokonkluzji,któreprawdopodobniezasko-
cząwieluczytelnikówizachęcądobardziejniekonwencjonalnegospojrzenia
naflorenckiegomyśliciela.
Naczelnymzamierzeniemjestzrekonstruowaniecałościowejwizjiświata
zawartejwdziełachMachiavellego.Jegomyślpolitycznajestopartanasolidnie
rozbudowanychpodstawachfilozoficznych,któreprzezstuleciaalboniebyły
wcaledostrzegane,albobyłytraktowanemarginalnie.Wielukomentatorów–
włączającniektórychwielkichznawcówioddanychentuzjastów–oceniłowi-
zjęświataMachiavellegojakofragmentarycznąizaprezentowanąwniecocha-
otycznejformie.Popularnebyłyżarciki,żeżadenwspółczesnywydawcanie
przyjąłbydodrukuRozważańnadLiwiuszemwznanejnampostaci.Odesłałby
manuskryptksiążkiautorowizprośbąopokaźnejejskrócenieiuporządkowa-
nie.Fragmentarycznośćtreściprzyjmowanorównieżzwyklezpobłażaniem,
zakładając,żetraktatpolitycznyniemusibyćopartynaspójnejwiedzyoświe-
cieimetodologii.
