Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Świadomośćedukacyjnarodzicówipedagogówdzieckawwiekuszkolnym.Zagadnieniawybrane
W1920r.opublikowałonpracęnMagnaChartaLibertatis”
13
,wktórejzapod-
stawęprawdzieckauznałposzanowanieosobydziecka.Jegopostulatposzanowa-
niadzieckanarównizdorosłymbrzmiał:nNiemadziecka,jestczłowiek”.
20Wprowadzeniewproblematykęprawdziecka
W1948rokuogłoszonoPowszechnąDeklaracjęPrawCzłowieka,następnie
ONZw1966rokuopublikowaładwaważnedokumenty:
MiędzynarodowyPakt
PrawObywatelskichiPolitycznych
oraz
MiędzynarodowyPaktPrawGospodarczych,
SocjalnychiKulturalnych
,wktórychwyodrębnionorodzajeprawczłowieka.
WkońculatsiedemdziesiątychXXwiekufrancuskiprawnikKarelVasakza-
proponowałwyodrębnienieprawczłowiekaiwprowadziłpojęcietrzechgeneracji
prawczłowieka.Proponowanaprzezniegoklasyfikacjaopierasięnakryteriachhi-
storycznychifilozoficznych,pokazujeewolucyjnośćprawczłowieka,jestpomocna
wokreślaniucelów,jakimmogąsłużyćprawaczłowieka.Rozróżnieniegeneracji
prawczłowiekanieprowadzidoichhierarchizowaniaiwzajemnegowartościo-
wania,wszystkieonecodoswojejrangimajątakąsamąwartość,wzajemniesię
uzupełniająiprzenikają.
Prawaprzysługującekażdejistocieludzkiejodnarodzinażdośmiercidzieli
sięnatrzyzasadniczegrupy(tzw.generacje)
14
:
IGENERACJA
Pierwszageneracjazwiązanajestzprawamiosobistymi,czyliprawemdożycia,
wolnościosobistej,decydowaniemoswoimżyciu,prawemdowłasności,wol-
nościąsumieniaiwyznania,wolnościąwypowiedzi,swobodąwyborumiejsca
pobytuiporuszaniasię,tajemnicąkorespondencji.Sątowięcprawa,któredają
poczuciebezpieczeństwa.
IIGENERACJA
Prawadrugiejgeneracjisątoprawagospodarcze,społeczneikulturalne.
Odnosząsięonedodostępudoochronyzdrowia,zapewnienianauki,opieki
socjalnej.Sątotzw.prawapozytywne,ponieważgwarantująuprawnieniajed-
nostkidoświadczeńnajejrzecz.Doprawtychzaliczasięprawasocjalne,czy-
liprawodo:ochronyzdrowia,nauki,pracy,odpowiedniegoizadowalającego
13
MagnaChartaLibertatum(lubMagnaCarta),czyliWielkaKartaSwobódlubWielkaKartaWolności.
14
B.Gronowska,T.Jasudowicz,C.Mik,Prawaczłowieka.Dokumentymiędzynarodowe,Wyd.Comer,
Toruń1993,1996,lubnPrawaczłowieka.Wybórdokumentówmiędzynarodowych”-oprac.tamże,
Wyd.nDomOrganizatora”TNOiK,Toruń1999.
16
