Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
JosephGrimFeinberg
iinstytutywcześniejzajmującesiętakimiobszaramijakVolkskunde(Niemcy),
Folkliv(Szwecja)lubnárodopis(CzechyiSłowacja)zmieniłysięwośrodki
badańnetnologicznych”
,netnograficznych”inantropologicznych”
.Nawetwśród
badaczyzwiązanychzinstytucjaminominalniezajmującymisięfolkloremco-
raztrudniejbyłousłyszećoczymśtakimjakfolklorwichzawodowejpracy.
Docorazpowszechniejszegoobieguzaczęływchodzićokreśleniaalternatywne,
którejawiłysięjakonaukowoprecyzyjniejsze,jaknartystycznakomunikacja
wmałychgrupach”7,ntradycjeoralne”8czybardziejogólneimniejdyskusyjne:
nsztukawerbalna”9,nkulturawernakularna”10,netnokulturowatradycja”11,nzwy-
kłe[ordinary]”12lubncodzienne”życie13,adodatkowopojawiłsiętenneologizm
UNESCO-nniematerialnedziedzictwokulturowe”
.
Czas,wjakimzaszłatazmiana,jestznaczący.Niebyłatotylkoreakcja
nanazistowskienużycie”folkloru,zmianatapojawiłasięrazemzogólniejszy-
mipolitycznymiprzeobrażeniami,któreopierałysięnaideiludu[thepeople].
RekomendacjaoochroniesztukiludowejifolkloruUNESCOzostałaopubliko-
wanawParyżu15listopada1989roku.Dwadnipóźniejrozpoczęłasięrewo-
lucjawymierzonawrządyPartiiKomunistycznejwCzechosłowacjiidoczasu
ukazaniasięPowszechnejdeklaracjioróżnorodnościkulturowejw2001roku,
jużbezsłowanfolklor”
,światutraciłwiększośćzeswoichbyłychnludowych
demokracji”
,którenietylkochętniepatronowałyfolklorowi,aletakżebroniły
samejideifolku.Upadekpartiikomunistycznychzostałokrzykniętyogólnym
końcemlewicowo-populistycznejpolityki,astudianadfolkloremdopasowałysię
dodyskursunowegoustroju.JeżeliUNESCOwdokumenciez1989rokustwier-
dzała,żenfolklorjestczęściąpowszechnegodziedzictwaludzkościimaogromne
znaczeniewzbliżaniudosiebieludziigrupspołecznych”
,tojużw2001wzywała,
bynbudowaćwspółpracępartnerskąmiędzysektorempublicznym,sektorempry-
watnymispołeczeństwemobywatelskim”
.Słównfolk”ilud[thepeople]wdrugim
zdokumentównieodnajdziemy,zostałyzastąpioneokreśleniaminspołeczeństwo
obywatelskie”
,nsektorprywatny”
,zktórychkażdepojawiasiępięćrazy.Regina
Bendixwswoimapeluoporzuceniepojęciafolklorustanowczoopowiedziałasię
zarynkowozorientowanąterminologią,która-jakwierzyła-jestfolklorystom
7
D.Ben-Amos:TowardaDefinitionofFolkloreinContext.W:TowardNewPerspectivesin
Folklore.Red.A.Parades,R.Bauman.Austin1972.
8
Zob.czasopismonOralTradition”
.
9
R.Bauman:VerbalArtasPerformance.Rowley1978.
10
M.Lantis:VernacularCulture.nAmericanAnthropologist”1960,nr62(2).
11
Etnokulturaln{tradicevsoučasnéspolečnosti.Red.M.ToncrovA.Brno2007;Odfolkloru
kfolklorismu.Slovn{kfolklorn{hohnut{naMoravěaveSlezsku.Red.M.TpavlicovA,L.UhlíkovA.
Stráśnice1997.
12
K.Stewart:OrdinaryAffects.Durham2007.
13
R.D.Abrahams:EverydayLife.APoeticsofVernacularPractices.Philadelphia2005.
