Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
AnnaSitkowa
Ewangelik:Acóżwżdysieztamtempogrzebemdzieje?Tesznoludzi,
żetakdługotenpogrzebnaświatnieidzie.
Gospodarz:Oddałemgosynowijego,panuwojnickiemu,niewiem,co
zniemuczyni.
Ewangelik:NiebędzieprawpanwojnickiBoguiludziomisamsobie,
jeśliżeontenpogrzebusiebiedomatającumorzy.Iczytałemjużpłacz-
liwąpolskąelegiją,któraopłakiwaśmierćpogrzebutamtego.
Gospodarz:Ijabyłbymtemunierad,niedlasiebietakwiele,jakodla
przykładudobrego,bomwtamtympogrzebieupominałpaniętanasze
polskie[ł]
5
.
Orzechowskiwzacytowanymfragmenciewspomniałzatemswedość
nświeże”dzieło,którepoświęciłhetmanowiJanowiTarnowskiemu(14881
1561)1ŻywotiśmierćJanaTarnowskiego.Powstałonajprawdopodobniej
w1561roku
6
,ajegoautorzdawałsięliczyćnaoddaniedzieładodrukuprzez
jedynegożyjącegosynazwycięzcyspodObertyna1JanaKrzysztofaTar-
nowskiego(zm.1567).Tenjednakniedługopoojcuzmarłbezpotomnie
7
,ze
względuna1jakpodałKasperNiesiecki1nsłabeodsuchotzdrowie[ł]”
8
.
Wydawniczelosyjednejznajświetniejszychpolskichbiografiirenesansowych
9
pokazują,żesugestianpolskiegoDemostenesa”pozostałabezecha,zaśdzieło
Orzechowskiegokrążyłowodpisachrękopiśmiennych.Znanebyłom.in.
KrzysztofowiWarszewickiemu(154311603)
10
;SzymonStarowolski(15881
1656)wymieniłjewHekatontas
11
,narzekajączresztąnato,nniektóreręko-
pisyPrzemyślaninaponadpółwiekupojegośmiercibyły»trzymanewpry-
watnychzbiorach,zpewnościązeszkodądlajegoimieniaipublicznejkorzy-
5
S.Orzechowski:DyjalogalboRozmowaokołoegzekucyjejPolskiejKorony.
W:Idem:Wybórpismł,s.421.NafragmenttenzwróciłuwagęK.Koehler,zob.Sta-
nisławOrzechowskiidylematyhumanizmurenesansowego.Kraków2004,s.471,przy-
pis197.
6
Por.J.Starnawski:Wstępł,s.XLVII.
7
Por.B.Paprocki:Herbyrycerstwapolskiego.Wyd.K.J.Turowski.Kraków1858,
s.485.(Pierwodruk:Kraków,MaciejGarwolczyk1584).
8
K.Niesiecki:Herbarzpolski.T.9.Wyd.J.N.Bobrowicz.Lipsk1842,s.42.(Pier-
wodruk:KoronaPolska.T.4.Lwów,DrukarniaCollegiumSJ1743).
9
Por.np.H.Dziechcińska:ŻywotJanaTarnowskiego,pióraStanisławaOrze-
chowskiego,staropolskabiografiapochwalna.nOdrodzenieiReformacjawPolsce”1970,
s.67187.
10
J.Starnawski:ZarysdziejówsławyinaukowegopoznaniaOrzechowskiego.
W:Idem:Odrodzenie.Czasy1Ludzie1Książki.Łódź1991,s.169.Donaszychczasów
dziełoprzetrwałowtrzechprzekazachrękopiśmiennychzXVIIizXVIIIwieku1por.
Idem:Wstępł,s.LXXXVI.
11
Por.S.Starowolski:ScriptorumPolonicorumHEKATONTASseucentumillustrium
PoloniaeScriptorumelogiaetvitae.Francoforti,sumptibusJacobideZetter1625,s.79.