Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
AnnaSitkowa
nLiteraturastaropolska”instarszymbraciomzawdzięczaniemało”
17
.
W1581rokuWalentyGruszczyńskizLipnanwydałinlucem,kosztunatonie
litując”
18
utwórpt.Powinnośćdobregotowarzystwaautorstwaswegonieży-
jącegobrataJana
19
.RytmyabowierszepolskieMikołajaSępaSzarzyńskiego
(ok.155011581)ukazałysięw20latnpojegośmiercizebraneiwydane”za
sprawąbratapoety.JakubSzarzyńskiwyjaśniał,iżwwynikunamównludzi
zacnych”,którzynarzekali,żensieotoniestarał,abypraceipisma”Miko-
łajandokupybyłyza”jegonstaraniemzebraneiświatupokazane”
20
,rozpo-
cząłposzukiwanierękopisów.Wobecfiaskakwerendyorazwobawie,naby
itatrocha,coprzymniebyła,jakoinszychwiele,niezaginęła”oddałmanu-
skryptyndoprzejrzeniaisporządzeniapism”nzacnej”osobieduchownej
21
.
WpołowieXVIIwiekuJakubSzarzyńskiznalazłnnaśladowcę”wosobie
JózefaBartłomiejaZimorowica(159711677),któryćwierćwiekupośmierci
brataSzymona(160811629)wydałjegodziełopt.Roksolanki(1654).Nawia-
semmówiąc,tebraterskieinicjatywystałysięzczasempowodemdotoczenia
przezbadaczydługoletnichsporówzarównooautorstwodzieł,jakiorodzaj
orazzakresingerencjiwydawcówwtekstyMikołajaiSzymona
22
.Oczywi-
ście,spotkaćsięmożemyizodmiennymisytuacjami.StanisławSokołow-
ski(153711593)zabiegałpośmierciswegonauczycielaJakubaGórskiego
(ok.152511585)nubratazmarłegoowydaniezbiorowedziełwjednym
tomie(znalazłsięjużdrukarzArnoldImglius,którypodejmowałsiędruku
za200zł),nacoG[órski]zostawiłlegat[ł]”
23
.Staraniatejednaknieprzy-
niosłyrezultatu.
Przypomnianeprzykładynrodzinnych”inicjatywdotyczyłypoczynańżon
ibraci,którzyniedopuścili,bymanuskryptypozostawioneprzezbliskich
stałysięnmolomnapokarm”.Zastosunkowoszczęśliwąmożnabyuznać
sytuacjętychszesnastowiecznychtwórców,którzyoprócznapisanychutwo-
rów,pozostawiliposobiesynów,zresztąniekiedyuzdolnionychpisarskolub
ambicjetakieprzejawiających.Właśnienapoczynaniachsynów-wydawców
pragnęsięskoncentrowaćwtokudalszejwypowiedzi,agłoszonewówczas
przeświadczenie,żenludzieuczeni,ktorzyrozumowiswemuniepłodnymbyć
17
R.Grześkowiak:Wprowadzeniedolektury.W:S.Zimorowic:Roksolankitojest
Ruskiepanny.Warszawa1999,s.5.
18
B.Paprocki:Herbyrycerstwapolskiegoł,s.430.
19
Por.K.Estreicher:Bibliografiapolska.T.17.Kraków1899,s.427.
20
J.SępSzarzyński:[ListdedykacyjnydoJakubaLeśniowskiego].W:MikołajaSępa
Szarzyńskiego,Rytmyabowierszepolskie.Pojegośmiercizebraneiwydane.1601.Cyt.
wedługedycji:M.SępSzarzyński:Rytmyabowierszepolskieorazcyklerotyków.Oprac.
J.Krzyżanowski.Wrocław1973,s.[3].
21
Ibidem,s.4.
22
Por.natentematnp.R.Grześkowiak:Wprowadzeniedolekturył,s.11119.
23
H.Barycz:GórskiJakub.W:Polskisłownikbiograficzny.T.8.Red.K.Lepszy.
Wrocław195911960,s.440.
