Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
StanisławBieleń
3.MocarstwowaidentyfikacjaRosjijakowyzwanie
całegoZachodu
nSątakiedni,czasemnawetgodziny-pisałfrancuskipublicysta-kiedycały
światdrżywposadach.Sierpień2008r.zapoczątkowałczaskryzysu,któryzbu-
rzyłnietylkorównowagęmiędzypotęgaminadanymterytorium,alecowięcej,
równowagęideiiutartychpoglądów”.Wtymstwierdzeniujestwielepublicy-
87
stycznejprzesady,alefaktemjest,żekilkawydarzeńradykalniezmieniłouwarun-
kowaniaładumiędzynarodowego.DmitrijRogozin,rosyjskistałyprzedstawiciel
przyNATO,uznał,żetodwiedatyzmieniłyświatwostatnichlatach:11września
2001r.i8sierpnia2008r.Wobuprzypadkach-jegozdaniem-mocarstwazosta-
łyzmuszonedoużyciasiłypozaswoimigranicamiwceluodparciazagrożeńdla
swojegobezpieczeństwa.ChoćwtymporównaniuUSAiRosjijestpewnenad-
użycie,tojednakfaktempozostaje,żenaporządkudniastanęłakwestialegitymi-
zacjiichrólmocarstwowych.WprawdzieRosjaniepretendujedoroliświatowego
hegemona,jakimsąStanyZjednoczone,alestajesięnburzycielem”dotychczaso-
wegoporządkumiędzynarodowego,wktórymczułasiędyskryminowana.Okazało
się,żenietylkonAmerykaniesązMarsa,aleRosjanieteż”.Politykąobumocarstw
88
władaobsesjasiły,coniebezpieczniezawężaichpolemanewru.
Rosjapokazała,żewdążeniudoosiągnięciaswoichinteresówjestgotowapo-
służyćsięnnagąsiłą”,możejąwykorzystaćdlazmianygranicwnajbliższymśrodo-
wisku,możeprowadzićgręnagranicyprowokacjipoważnegokonfliktumiędzy-
narodowego.Wopiniimiędzynarodowejumacniasięprzeświadczenie,żeRosjinie
możnaprzeceniać,aleniemożnajejteżniedoceniać,jakczynionotowostatnich
kilkunastulatach.Wydajesię,żenastajeczasRealpolitik,czasliczeniasięzfak-
tycznymiskutkamimocarstwowościrosyjskiej,anietylkopodejrzewaniaRosji
ozgubnetendencjeimperialne.WspółczesnaRosjazmuszawszystkiepaństwana
swoichobrzeżach,zwiększościąktórychpozostajewniezgodzie,doprzemyślenia
pozycji,jakąwobecniejzajmują.
JakpokazaływydarzenianaKaukaziewsierpniu2008r.,Rosjazmierzadokon-
solidacjiswojejnstrefyodpowiedzialności”,cosłużyuzasadnianiujejrólmocarst-
wowych.ZarównoStanyZjednoczone,jakiUniaEuropejskaniewielemogąwtym
względzieuczynić.NiemogąbowiemRosjizablokowaćwjejgranicach,nawetza
cenęzatrzymaniawłasnejekspansjinaobszaryporadzieckie.Tenstanrzeczypro-
wokujeobserwatorówdosnuciaanalogiizXIX-wiecznąrywalizacjąpotęgimperia-
listycznych.PrzypisującRosjiprowadzenienpolitykisiły”rodemzXIXw.trze-
89
bajednakpamiętać,żetoStanyZjednoczonejakopierwszezaczęłyprzypominać
87
A.Glucksmann,EuropamożezatrzymaćPutina,nDziennik”z22września2008r.
88
I.Krastev,Potęgapapierowegotygrysa,nGazetaWyborcza”z6-7września2008r.
89
F.Zakaria,ThePost-AmericanWorld,NewYork-London2008,s.231-250.
