Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dziejekultuśw.EmerykawśredniowiecznejPolsce
23
Ciekawą,choćdziśgłówniezpunktuwidzeniahistoriihistoriografii
55
,hi-
potezęnainteresującynastematzaprezentowałAugustBielowski.Wswoim
artykuleopublikowanymnałamachnBibliotekiOssolińskich”próbowałudo-
wodnić,iżwśredniowieczuSłowacjabywałanazywanąRugią,Rusiąalbo
Ruzyą
56
.Podanechoronimywywiódłodnazwydawnychmieszkańcówtego
kraju,czyligermańskichRugiów.Coistotne,Słowacjamiała,jegozdaniem,
odgrywaćważnąrolęwkontaktachpolsko-węgierskich,stanowiącobszar
pograniczny,rządzonywposzczególnychokresachprzezspowinowaconych
zdrugąstronąprzedstawicielidynastiiPiastówlubArpadów.Wźródłachty-
tułowanoichruskimiksiążętami.Dogrupytychżewładcówautorartykułu
zaliczaśw.Emeryka,któregouważanapodstawiepolskiejlegendyzazięcia
BolesławaChrobrego
57
.
DlaomawianejproblematykiistotnejesttakżestudiumDanielaRapanta.
Wedługsłowackiegohistoryka,królewiczwładałterytoriumzarządzanym
wcześniejprzezProkuja,położonymnagranicypomiędzyWęgrami,Rusią
orazPolską.Obszartenmianopowiększyć,ajegocentrumznajdowałobysię
wgrodzieSalis/Galis.Byłytowięcpółnocno-wschodnierubieżepaństwa
św.Stefana,zamieszkiwanewświetleniektórychhipotezprzezludnośćruską,
copozwalawytłumaczyćznaczenietytułuduxRuizorum
58
.
ZpozostałychpropozycjiczęstoprzytaczasięopinięGy.Györffyego.
Mniemałon,żeEmerykdowodziłarmiąkrólewską,wktórejkluczowąrolę
odgrywałyzastępywareskichwojowników
59
.
HipotezęGy.GyörffyegopoparłJánSteinhübel.Zaakceptowałtakżeinny
poglądwęgierskiegobadacza,zgodniezktórymEmerykbyłksięciemBi-
har
60
.DlaGy.GyörffyegoBiharstanowiłdzielnicęnastępcytronu
61
.Wopinii
J.Steinhübla1ziemięwydzielonąmłodemuArpadowiczowiwzastępstwie,
ponieważjegoksięstwemjakodziedzicapanującegomonarchybyłaNitra,
krajprzezpewienczasznajdującysiępozagranicamipaństwaśw.Stefana.
Dopierow1029rokuudałosięgoodzyskać.WtedyteżEmerykotrzymał
należnąmudzielnicęirządziłwniejjakoduxSclauonie.Tytułten,znany
55
R.Grzesik:Kronikawęgiersko-polska…,przyp.6.
56
A.Bielowskiwewcześniejszejpracy:WstępkrytycznydodziejówPolski(Lwów
1850,s.5111516),identyfikowałRugię/Ruś/RuzyięwkontekścieX1XIstuleciazziemiąkra-
kowską(wrazzprzynależnymjejobszaremSłowacji).
57
A.Bielowski:KrólestwoGalicyi.nBOssol.Pismohistoryi,literaturze,umiejęt-
nościomirzeczomnarodowympoświęcone.Poczetnowy”(dalej:BOssol.PN)1862,1,s.11
43.
58
D.RapantiDrobnéštúdie…,s.53161.
59
Gy.Györffy:ŚwiętyStefan…,s.375,4481449.
60
J.Steinhübel:Nitrianskekniežatstvo.PočiatkystredovekéhoSlovenska.Rozprávanie
odejináchnášhoúzemiaaokolitychkrajínodsťahovanianárodovdozačiatku12.storočia.
Bratislava2004,s.318.
61
Gy.Györffy:ŚwiętyStefan…,s.448.
