Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rosjaanowyporządekmiędzynarodowy
Wieluuznałowówczas,żewojnasięskończyła-nadszedłczasodbudo-
wykraju.I-choćzachowalikrytycznydystansdonowegoustroju-tobez
resztypoświęcilisiępracy.Dotyczyłotowrównejmierzeuczonychiludzi
kultury,architektówirobotników.Naznaczeniuzyskiwałargument,żejed-
naktosąPolacy,jednaktojestPolska.JesttoinnaPolska-zależnaodRosji,
aletomimowszystkoPolska.
Byłoteżwieluludzipolityczniezaangażowanych.Uważalioni,żenie
otakąPolskęwalczyli.Cociekawe,nowawładzanieuznawałazanajwięk-
szychwrogównowegoustrojupolitykówoskrajnieprawicowychpoglą-
dach,wywodzącychsięzendecjiczyzprzedwojennejFalangi.Ówczesne
władzezagłównegowrogauznałyprzywódcówPolskipodziemnej.Toich
wywiezionodoMoskwyiimzorganizowanotamnprocesszesnastu”.Fakt,
żepodstępniezwabionoichnarozmowy,otrzymalinżelaznyglejt”,ana-
stępniezostaliaresztowaniprzezRosjan,miałswojąwymowę.Zapewne
Rosjaniesamiuważali,żetenprocesniemożeodbyćsięwPolsce,bodys-
kredytowałbynowąwładzębezreszty.Rosjaniewzięlitoodiumnasiebie.
PrzedwojennywicedyrektorDepartamentuWschodniegowpolskim
MSZ,apóźniejradcapolskiejambasadywMoskwieStanisławZabiełłobył
wczasiewojnyrezydentemrząduemigracyjnegoweFrancji.Popowrocie
dokrajuzostałprzezUBaresztowany.UwolnieniezawdzięczałBolesła-
wowiPiaseckiemu,przedwojennemuprzywódcyfaszyzującejFalangi.Po
zwolnieniuzwięzieniaZabiełłoznalazłzatrudnieniewPISM.Nafalinod-
wilży”1956r.,kiedypolitycznyklimatzacząłsięzmieniać,napisałkilka
ważnychksiążek.JednąwydałpodauspicjamiPISM:SprawaPolskawcza-
sieIIwojnyświatowejwpamiętnikachiwspomnieniach-wtedybyłoto
dziełorewelacyjne.WnSprawachMiędzynarodowych”zamieszczałpóźniej
(namojąprośbę)recenzjezkolejnychtomówDokumentówpolitykizagra-
nicznejZSRR,które-przywszystkichograniczeniachcenzury-byłykom-
petentnymkomentarzemdopolitykiStalinawokresiemiędzywojennym.
OpublikowałteżksiążkęwwydawnictwiePAX(jakwiadomo,PAXwyda-
wałksiążki,naktórecenzuraniedawałazgodyinnymwydawcom).Książka
ZabiełłymiałatytułOrządigranice.Tytułstreszczałto,ocotoczyłasię
wtedywalka.
Władzekanalizowałyteżkoncesjonowanąaktywnośćpolitycznąludzi
związanychześrodowiskamiendecji,zwłaszczaonastawieniuantyniemiec-
kim:powstałwówczasInstytutZachodniwPoznaniu,apóźniej-Zachod-
niaAgencjaPrasowa.Wwiększościbyłytamzatrudnianeosobyzwiązane
SprawyMiędzynarodowe,2015,nr1
15
