Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozmowaMarcinaZaborowskiegozprof.dr.hab.AdamemDanielemRotfeldem
władzęutworzonemuprzezsiebiePolskiemuKomitetowiWyzwoleniaNa-
rodowego(PKWN).SzybkieprzygotowanieekipydosprawowaniawPol-
scewładzypodjętowMoskwiepodosobistymnadzoremStalina.Zjego
woliipozatwierdzeniuprzezniego-ludzieupoważnienidopełnienianaj-
wyższychfunkcjiwpaństwiemieliprzejąćwPolscerządyisprawowaćje
wcałkowitejzależnościodZSRR.Wtymceluw344r.zawartokilkatajnych
porozumieńmiędzyPKWNaZSRR.
Innymisłowy,tonieJałtazdecydowałaolosachPolskipowojennej,tyl-
koobecnośćnapolskiejziemiArmiiCzerwonej.Jałtabyłaformalnością.
Decyzjezapadłyznaczniewcześniej.AleJałtauchodzizasymbolzdrady
narodupolskiegoprzezmocarstwazachodnie.
Publicyściihistorycypotrzebujączęstosymboli-pozytywnychine-
gatywnych.Próbywnikaniawistotęzłożonejrzeczywistościpostrzegane
jakonmędrkowanie”iunikanienazywaniarzeczypoimieniu.Cocie-
kawe,opiniewybitnychautorów,którzymająodwagędociekaćprawdy,
naogółignorowane.MamnamyślichoćbymonografięJanaCiechanow-
skiegooPowstaniuWarszawskimlubto,coJanKarskinapisałwswoim
dzieleżycia:WielkiemocarstwawobecPolski1919-1945.OdWersaludo
Jałty.Polecamtodziełowszystkim,byzrozumieli,jakabyłalogikapolitycz-
napostawywielkichmocarstwwobecPolskiwczasieIIwojnyświatowej.
W40.rocznicęJałtyZbigniewBrzezińskiopublikowałwnForeignAffairs”
tekstpt.TheFutureofYalta.Pierwszezdanietegoartykułubrzmi:Yaltais
unfinishedbusiness.Innymisłowy,Brzeziński-40latporozmowachna
Krymie-trafniezwracałuwagę,żeJałtaniejestsprawązamkniętą.Postulo-
wał,bydomagaćsięodRosji,abywykonałaswojezobowiązaniawówczas
przyjęte.Możnapowiedzieć,żewtedyspołeczeństwootym,conaprawdę
tampostanowiono-niewiedziało.Interesowałotogłówniepolitykówna
najwyższychszczeblachwładzyorazniewielkągrupęekspertów.
PowejściuArmiiCzerwonejnaziemiepolskiedominowałklimatnie-
pewnościioczekiwaniananieuchronnezmiany.Jednisiętychzmianoba-
wiali,ponieważwiedzieli,żebędzietosystemnarzuconyPolsceiPolakom
-zdrugiejstronynadziejąnapawałoto,żejużniemaNiemców,niebędzie
jużmasowychmordów,łapanek,obozówśmierciiwywożenianaroboty
przymusowe.WrazzArmiąCzerwonąpojawiłysięnazwiskaprzywódców
nowejPolski,wtedynikomunieznanych,jakBolesławBierut,Władysław
Gomułka,EdwardOsóbka-Morawski...Przedkilkomatygodniamijeszcze
niktniesłyszałotychludziach.Inagleokazałosię,żetooniuwładzy.
14
SprawyMiędzynarodowe,2015,nr1