Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
„Sąnaziemitrzytajemnice,trzyrzeczyniepojęte.
Piękno,sprawiedliwośćiprawda”
.
SimoneWeil
Krótkątęksiążeczkęwypadałobychociażzacząćodtezytyleżmocnej,ileż
błyskotliwej.Zamiasttegopojawisięstwierdzenietrywialne.Trudnoojedno-
znacznośćikonsensuswśródkontrastowychniejednokrotnieujęćwposzu-
kiwaniunajlepszejdefinicjisprawiedliwości.Takjakistniejąróżnekoncepcje
prawdy,takiliczneteoriestarającesięuchwycićistotępięknaczysprawiedli-
wości.Próbaznalezieniajednej,uniwersalnejkoncepcjidobraipowszechnie
akceptowanejprzezczłonkówdanegospołeczeństwazasadysprawiedliwości
wydajesiękłopotliwa.Propozycjijestwiele,ponieważwspółczesnerozumie-
niesprawiedliwościjestzapośredniczonewróżnych,konkurującychzsobą
tradycjach.Mnogośćtawynikarównieżzfaktu,żewszystkiefenomenyak-
sjologiczne,choćfundamentalnedlaegzystencjiczłowieka,sąostatecznie
niezgłębialne,niemożnaichdefinitywnieująćwnaukowychmodelach.Już
wpunkciewyjściaowegonamysłunatrafiamynatrudność,gdyżniesposób
ichjednoznaczniezdefiniować.Czyjestmożliwewyróżnieniejednegokry-
terium,którewskazałobywsposóbabsolutniepewny,czymjestsprawied-
liwość?Ajednakmimotrudnościwsformułowaniutakiejniezawodnej,
obiektywnejdefinicjizdecydowanawiększośćludziodwołującychsiędoim-
manentnegozmysłumoralnego,naturalnegopoczuciaprzyzwoitościiuczci-
wości,naogółbezbłędnierozróżniasprawiedliwośćodniesprawiedliwości.
Beztruduzwłaszczarozpoznajemysytuacjejawnejniesprawiedliwości.Być
możenawetłatwiejjestnamwskazaćmomenty,wktórychsprawiedliwość
jestnegowana,deprecjonowana,anawetwykpiwana,niżte,gdypozostaje
respektowanairealizowana.Jesttopewienparadoks,zktórychutkanajest
kondycjaludzka.
Jakofilozofniemogętegodowieść,odwołującsiędonarzędzilogikiteo-
retycznej(atymbardziej-zuwaginabrakiwarsztatowe,doeksperymentów
czystegoprzyrodoznawstwa),alepragnęwierzyć,iżludzieznaturyswejdys-
ponująwewnętrznąbusoląmoralną-sumieniem,któreumożliwiaimre-
