Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
nistycznychdajemożliwośćopisywaniadystansówkulturowych,
figuryspotkaniaitransferukulturowego,otwieraperspektywępo-
zwalającąnaopisywaniestrukturykulturitp.Interpretowanajest
zarównowujęciuuniwersalnym,jakikontekstualnym.Historycy
kulturytwierdzą,żeczłowiekwzależnościodczasu,wktórym
żyje,inaczejrozumieorazinterpretujeprzestrzeń,którajest„zróż-
nicowana,wielowarstwowa,tajemnicza”
3.Stajesięonadlaniego
kategoriąkonstytutywnąlubdystynktywną,cowdużymstopniu
znajdujeodzwierciedleniewjęzykuorazwinnychtekstachkultu-
ry.„Przestrzeńnaturalnaadaptowanajestdoludzkichwyobrażeń
ipotrzeb.[ł]Człowiekzmieniaprzestrzeńnaturalnąwprzestrzeń
społecznąpoprzeznadaniejejznaczeńiodniesieniedowartości”
4.
Zjednejstronymożemynatrafićnapracenaukowe,którerozpatru-
jąkategorięprzestrzeniwśredniowieczu,oświeceniu,romantyzmie
itp.Iniechodzitutylkoozmiany,jakiezwiązanebyłyzumiejęt-
nościąmierzeniaterytorium,przemieszczaniasięczyzpowolnym
rozszerzaniemsięgranicznanegoczłowiekowiświata,aleprzede
wszystkimznawarstwianiemsięznaczeńsymbolicznych,przypisy-
wanychrelacjomprzestrzennymorazkonkretnymmiejscom.Stefan
Symotiukzwracauwagęnato,że„przestrzeńjestnietylkoczymś
zewnętrznym,aleteżczymś,coporządkujestrumieńświadomości
ludzkiejlubraczejsiećstrumienitejświadomości”
5.
Mówisięoprzestrzenimierzalnejiprzestrzenisymbolicznej.
Pierwszączłowiekstarasięogarnąćiopisać,zaznaczyćnamapach,
wykresachiująćwstatystykach,drugą—rozszyfrowaćiodczytać
wszystkiejejznaki.Opróczczasuprzestrzeństanowipodstawową
kategorięopisukultury.
Badaczezajmującysiękategoriąprzestrzeniprzedmiotemreflek-
sjiczyniąwswychpracachzarównosposóborganizacjiprzestrzen-
nej,którastajesięźródłemwiedzynatematrelacjispołecznych,
jakiekwiwalentyznaczeniowenadbudowywanenadprzestrzenią,
któreumożliwiająodkryciesymbolikidanegomiejsca.
Przyjęłosię[zatem—A.A.]uważaćzauniwersalnącechęludzkiej
kultury,żeświatjestmyślanyzgodniezpewnąstrukturąprze-
ijejrozgraniczeniewreligiiimagii.W:Idem:Dzieła.T.3.Oprac.N.Assorodobraj,
S.Ossowski.Warszawa1956,s.221—241.Totylkoprzykładoweopracowania.
3S.Symotiuk:Filozofczneaspektyproblemuprzestrzeni.W:Przestrzeńwnauce
współczesnej.T.1.Red.S.Symotiuk,G.Nowak.Lublin1998,s.20.
4D.Niczyporuk:Przestrzeńwkulturowymobrazieświata.W:Przestrzeńwna-
ucewspółczesnej.T.1ł,s.45.
5S.Symotiuk:Filozofczneaspektyproblemuprzestrzenił,s.24.
