Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
spośródwszystkichwchodzącychwrachubęsposobówrealizacji,alokację
dóbrizasobów.Odczasówfizjokratów,aprzedewszystkimszkockiegofilo-
zofamoralnościuznawanegozaojcaduchowegonaukiekonomiiAdama
Smitha,czylioddrugiejpołowyXVIIIwieku,tezatastoiwcentrumzainte-
resowaniaibadańwielupokoleńekonomistów.Dowodunakorzyściwyni-
kającezmiędzynarodowejrynkowejwymianygospodarczejdostarczyłjako
pierwszynapoczątkuXIXwiekuautorteoriikosztówkomparatywnych,kla-
sykangielskiejekonomiipolitycznej,DavidRicardo.
Wieluliberalnychekonomistówzwracajednakwspółcześnieuwagęnato,
żeoptymalizującyogólnogospodarcząalokacjęrynekwywołujejednocześnie
tendencjędokształtowaniasięwspołeczeństwiegospodarującymróżnicdo-
chodowychimajątkowychtrudnychlubwręczniemożliwychdozaakcepto-
waniazpunktuwidzeniasprawiedliwościirównościspołecznej.Noblista
inajbardziejchybaznanyorazuznanywświeciewspółcześnieżyjącyekono-
mistaPaulA.Samuelsonstwierdziłwzwiązkuztymlapidarnie:„Ryneknie
maaniserca,aniteżmózgu.Onczynipoprostuto,coczyni”2.Zkoleiautor
bardzorozpowszechnionegowskalimiędzynarodowejpodręcznikaekonomii
GregoryN.Mankiwpodkreśla,żeniewidzialnarękarynku,przycałejspraw-
nościwzakresiealokacji,niegwarantujesprawiedliwegopodziałudobro-
bytupowstającegowprocesiegospodarowania.Niezapewniabowiemtego,
żekażdyczłonekspołeczeństwaotrzymaniezbędnądojegoegzystencjiżyw-
ność,odzieżiopiekęmedyczną3.ZkoleiLudwigErhardobawiałsię,żewspo-
mnianatendencjarynkuprowadziostateczniedoewolucjistrukturwładzy
politycznejwkierunkupaństwaopiekuńczegoiukształtowaniaorazrozpo-
wszechnieniasięludzkiegotypu„socjalnegopoddanego”,liczącegonaza-
pewnieniematerialnychpodstawjegoegzystencjiprzezpaństwo4.Poprzez
hipertrofięorganówwładzypaństwowej,dokonującychkorektyrynkowego
podziałudochodów,tendencjatazagrażarównieżwolnościinnychjednostek
ludzkich,awostatecznościnawetegzystencjiwolnegospołeczeństwa.
Wysokadynamikarozwojugospodarkirynkowejwskalimiędzynaro-
dowej,szczególniepozałamaniusięnaprzełomielatosiemdziesiątych
idziewięćdziesiątychXXwiekugospodarczegoispołecznegoładurealnego
socjalizmu,idziewparzezpojawieniemsiędalszychproblemów.Między-
2DerMarkthatkeinHerz,wywiadzP.A.Samuelsonem,„DerSpiegel”2005,nr7,s.150.
3G.N.Mankiw,GrundzügederVolkswirtschaftslehre,wyd.3,Schäffer-PoeschelVerlag,
Stuttgart2004,s.13.
4L.Erhard,WohlstandfürAlle,wyd.8,ECONVerlag,Düsseldorf–Wien1964,s.251–253.
