Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GubernatoriwicegubernatorwKrólestwiePolskim...
41
wałoszlachcie.Dopuszczanoteż,zawszenadrugimmiejscu,możliwości
służbyinnychrodzajówuprzywilejowanychosób;natomiaststanypodat-
kowezasadniczobyływykluczone.Wyjąteknakorzyśćtychostatnichdo-
puszczanojedyniepodwarunkiemposiadaniaokreślonegopoziomuwy-
kształcenia.111
Jednakdlanassamdostępdosłużbypaństwowejniejesttakistotnyjak
rozpoznanieźródełkariery,jakąbezwątpieniabyłoosiągnięcieomawia-
nychstanowisk.Istotnymkryteriumtakiejkarierybyłowykształcenie.Jed-
nakprawonieustalałocenzusuwykształcenia,akwestiastażusłużbowego
zostałasprowadzonadoposiadaniaodpowiedniejrangi.Blinowuważał,że
przepustkąnastanowiskagubernatorówpowinnobyćprzedewszystkim
wykształcenieprawnicze,ponieważgłównymzadaniemgubernatorabyło
wprowadzanieprawawżycie.Ostatecznymiargumentamiwywołującymi
niezadowoleniezkadrygubernatorskiejbyłfakt,żetakwysokiestanowi-
skapiastowałyosobywogólebezwyższegowykształcenia.112
PonadtoIIItomSwodaZakonow,jużnapoczątkuXXw.byłuważanyza
niepraktycznyiwręczwprowadzającywbłąd.Takaopiniawynikałazjed-
nejstronyzfaktu,żezawierałwielenieaktualnychjużaktówprawnych
lubobarczonychtakąliczbąwyjątków,żewpraktycetrudnychdozastoso-
wania.Zdrugiejstrony,zachowaniewieluartykułówarchaicznych,opra-
cowanychdlaproblemówjużprzebrzmiałychlubposiadającychcharakter
lokalny,powodowało,żeniebyłźródłemprawaaktualnymijednolitym.113
Dotyczyłotorównieżograniczeńwdostępiedosłużbypaństwowej
osóbspozaszlachty-dopuszczałyonejużtakwielewyjątkówwposzcze-
gólnychresortach,żeprzestawałybyćregułą.Ostateczniestraciływszel-
kieznaczeniepowydanym,napodstawieartykułu87PrawZasadniczych
z5X1906r.,najwyższymukazie,którympostanowiono:Dprzedstawić
wszystkimbezróżnicyichpochodzenia,zawyjątkiemtubylców,jedna-
kowewstosunkudosłużbypaństwowejprawa,stosowniedotakowych
prawstanuszlacheckiego”.114
Striemouchowokreślastanowiskogubernatorajakojednoznajtrud-
niejszychidlategoszczególneznaczenieprzywiązujedodoborukan-
dydatów.OstojąipodstawąpaństwawgniegobyłaDklasarządząca”
(Dправящийкласс”).Nienależyjejutożsamiaćzwyższąarystokracją,
którawRosjiniebyłacharakterystycznadlaadministracji.
111В.М.Грибовский,ГосударственноеустройствоиуправлениеРоссийскойИмперии.
(Излекцийпорусскомугосударственномуиадминистративномуправу),Odessa1912,
s.170.
112И.Блинов,dz.cyt.,s.264.
113В.М.Грибовский,dz.cyt.,s.170.
114Tamże,s.171.