Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
GubernatoriwicegubernatorwKrólestwiePolskim...
widowałypozostającewichgestiikasymiejskieiprzekazywałytymżein-
formacjeowymiarzepodatkuiinnychopłatorazoegzekucjilubumo-
rzeniuzaległościpłatniczych92.Gubernialnezarządyakcyzyzajmowały
sięściąganiempodatkówniestałych(odwyrobutrunków,tytoniuicukru)
iściganiemwykroczeńwtejmaterii,alegubernatorkontrolowałichdzia-
łalność,awrazienadużyćoddawałpodsądurzędnikówwinnychstrat.
Pozatymzarządyakcyzypodlegałynadzorowigubernatorawewszystkich
sprawachmogącychprzynieśćszkodęskarbowi93.
Jednymzaspektówzmianzpoczątku1866r.byłanowaideologiaspra-
wowaniawładzywKrólestwie.Przewagakompetencjiszefapowodowała
wkonsekwencjipotrzebęwprowadzeniazastępstwa.94Rozległepreroga-
tywynaczelnikaguberniniepozwalałymuskupićsięnabezpośrednimkie-
rowaniupracąpodległychmu(nawetbezpośrednio)urzędów.Stądwpro-
wadzeniejeszczeprzedgeneralnąreformąisilnapozycjajegoDprawej
ręki”-wicegubernatora.NapodstawieukazuAleksandraIInamiestnik
KrólestwaPolskiegowydał5(17)II1866r.postanowienieDOzłagodzeniu
zarząduwojskowegowKrólestwiePolskim”,którymustanowiłstanowi-
skawicegubernatorówwpięciuDZarządachGubernialnychKrólestwaPol-
skiego”.Odpowiedniartykułbrzmiał:
WkażdejzistniejącychpięciuguberniKrólestwaPolskiego,ustanawiasię
urządWicegubernatora.Wicegubernatorowieprzeznaczenibędądopomocy
gubernatoromcywilnym,iwskutkutego,zasiadająstalenaogólnychposie-
dzeniachrządówgubernialnych,prezydującnatakowych,wrazienieobec-
nościgubernatorów,iwykonywaćbędąwogólnościwzarządzieadministra-
cyjno-gospodarczymguberni,(zwyjątkieminteresówpolicyjnych)wszystko
to,doczegoichupoważniąGubernatorowiecywilni,których,wogólezastę-
powaćbędąwprzypadkachchorobylubnieobecności.95
StanowiskowicegubernatoramieściłosięwwysokiejVklasie.96Po-
czątkowowicegubernatorowiebylimianowaniizwalnianiDprzezNamiest-
nikawKrólestwie,naprzedstawienieDyrektoraGłównegoSprawWe-
92A.Okolski,dz.cyt.,s.284.
93DPKP,t.65(1865);A.Okolski,dz.cyt.,s.295.K.Latawiec,Таможенныеучреждения
вПольскимКоролествев50-60гг.XIXвека,[w:]Исторiяторгiвлi,податкiвтамита,
red.O.O.Djaczok,Dniepropietrowsk2007,s.124-130;tenże,Administracjaakcyzowana
terenieKrólestwaPolskiegowlatach1866-1915,[w:]Dziejebiurokracjinaziemiachpolskich,
t.1,red.A.Górak,I.ŁućiD.Magier,Lublin-Siedlce2008,s.261-281.
94H.Izdebski,Kolegialnośćijednoosobowośćwzarządziecentralnympaństwanowożyt-
nego,Warszawa1975.
95DPKP,t.64:1866,OzłagodzeniuzarząduWojskowegowKrólestwiePolskim,art.14;
postanowienieogłoszono8/20IV1866r.
96DPKP,t.66:1866,EtatyzarządówgubernialnychipowiatowychwguberniachKróle-
stwaPolskiego,s.225i231.
