Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tożsamość-pamięć-zbiorowość
bycia-w-świecie,punktemflprzecięciasięprzestrzeniiczasu,jakikryteriumorga-
nizacjirzeczywistościteraźniejszości”,flludzkimzawłaszczeniemprzestrzeni
otyle,oilemacharaktertymczasowy”orazrezultatemegzystencjiludzkiejroz-
grywającejsięmiędzymiejscami94.M.Madurowiczdefiniujeprzestrzeńtożsamo-
ścijakoflobejmującązbiórwszystkichmiejsc,którychbrakpowodowałbybądź
poszukiwaniealternatywnych[miejsc–G.S.],bądźpoczuciezagrożeniawłasnej
tożsamościczłowieka,orazwszystkieprzedmioty,którychtożsamośćukazałasię
wwymiarzeprzestrzennym,intersubiektywniedoświadczanym”.Miejscetakie
jestobszaremistotnymdlakonstytucjiczłowiekaistajesiępodstawąjegoegzy-
stencji95.Wtymrozumieniuprzestrzeństanowiwartośćipodobniejakwszystko,
czegoczłowiekdoświadcza,przekształcasięwnośniktożsamościorazzwią-
zanejzniąpamięci–wniejjestonaprzechowywana(np.elementykrajobrazu,
przyroda,architektura,zagospodarowanieprzestrzenne,planmiasta,zabytki,
budynki,muzea,nazwyulic),przejawiasięlubmanifestuje.Gwoliwyjaśnienia
należyjednakdodać,żenośnikitakie(np.pamięcihistorycznej)sąaktywnejedy-
niewówczas,gdysązauważane96.Przestrzeńflmówi”,flznaczy”,flodpowiada”,
flokreśla”,jeślitylkoktośpotrafidostrzeczawartewniejtreści,konotacje,asocja-
cjeczysensy.
M.Madurowiczstwierdza,żeczłowiekjednocześnieprzyswaja,utożsamia
iwartościujepodległąmuprzestrzeń,którazaczynafunkcjonowaćjakorzeczy-
wistośćkulturowa.Robitozapomocąróżnychpraktykmającychnacelunada-
waniejejpewnychtreści,zczymwiążesiępomijanie,zapominanielubselekcja
umiejscawianychwniejbądźodnoszonychdoniejwydarzeń97.Próbującscha-
rakteryzowaćprzestrzeńtożsamości,badaczzauważa,żejestonanacechowana,
oznaczonaorazposiadapotencjał.Dodatkowofljesttożsama,bomatożsamość
uzyskanąwefekcietranspozycjitożsamości(projekcjatożsamości:człowiek→
przestrzeń)”,flprzynależyzawszedokogoślubczegoś,awięcjestwmiaręokreś-
lona,ograniczona”,obejmujeflnagruncieprzestrzennympodmiotowąświado-
mość,pierwiastekkonstytuującyrelację»między«,tożsamośćsamegopodmiotu,
któryzkoleibyłbyinterpretowalnyipercypowalnyprzezpodmiot”.Autordodaje
przytym,żewobrębieprzestrzenitożsamościflzasadnicząrolęodgrywałyby
sekwencyjnie:świadomepostrzeganie,wartościowanie,znaczenie(kierunek:
przedmiot→podmiot),percepcja,reakcja,świadomeutożsamianieipostrzega-
nie”.Jednocześnieoistocietejprzestrzenidecydujeto,żestajesięonasystemem
94Ibidem,s.67.
95Ibidem.
96Por.M.Kula:Nośnikipamięcihistorycznej.Warszawa2002,s.7–30i45;por.M.Madurowicz:Miejska
przestrzeń…,s.76–77.
97M.Madurowicz:Miejskaprzestrzeń…,s.70.
43
