Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
przejściademograficznegozostałastworzonaprzezamerykańskiegodemografa
F.W.Notesteina3napodstawiepracW.Thompsona4orazA.Landry’ego5.Teoriata
stałasiępopularnadziękipracyA.J.Coale’aorazE.Hoovera6.Pierwszeprzejście
demograficznepolegałonadużymspadkuliczbynarodzonychdzieciprzyjedno-
czesnymspadkuliczbyzgonów(przedewszystkimzwiązanymzwydłużaniemsię
przeciętnegotrwaniażycia)7.Spadekliczbyurodzeńwiązałsięzdążeniamiludzi
dozapewnieniapotomstwuwyższegopoziomużyciaiwykształcenia.Pierwsze
przejściedemograficznemiałomiejscewEuropiewciąguostatnich200latitrwa
nadalwwiększościkrajówrozwijającychsię.
Wlatach80.XXw.,zasprawąholenderskichdemografówR.Lesthaeghe’a
orazD.vandeKaa8,pojawiłasiękoncepcjadrugiegoprzejściademograficznego.
Polegaononaspadkuwskaźnikaurodzeńponiżejpoziomuprostejreprodukcji,co
jestspowodowanenietyletroskąowyższypoziomżyciadzieci,ileraczejchęcią
zapewnieniawyższychstandardówbytowychosobomwwiekuprodukcyjnym.
WkonsekwencjiobecnegoregresudemograficznegowPolsceosobybędące
wwiekuprodukcyjnymznajdująsiępodniespotykanądotychczaspresją,abycoraz
dłużejpozostawaćaktywnyminarynkupracy(zewzględunamalejącezasoby
siłyroboczej).Jednocześnie,abymożliwebyłozahamowaniezjawiskaregresu
demograficznego,niezbędnejestosiągnięcieprzyrostunaturalnegoprzezzwięk-
szaniedzietności.Rodzitoproblemgodzeniaaktywnościzawodowejzwychowa-
niemdzieciprzezosobywwiekuprodukcyjnym.Państwowramachprowadzonej
politykispołecznejwspieraobywateliwgodzeniuróżnychrólspołecznych9
orazrealizacjizwiązanychztymirolamicelów.Rozkładodpowiedzialnościza
realizacjęcelówpolitykispołecznejpomiędzypaństwo,rynekirodzinęstanowi
kryteriumpodziałunaodmiennemodelepaństwadobrobytu.
3F.Notestein7EconomicProblemsofPopulationChange(w:)ProceedingsoftheEighthInter-
nationalConferenceofAgriculturalEconomics,OxfordUniversityPress,London1953.
4W.S.Thompson7Population,„AmericanJournalofSociology”1929,vol.34,s.13–31.
5A.Landry,Larévolutiondémographique:Étudesetessaissurlesproblèmesdelapopula-
tion,InstitutNationald’EtudesDemographiques,PressesUniversitairesdeFrance,Paris1934.
6A.J.Coale,E.Hoover,PopulationGrowthandEconomicDevelopmentinLow-income
Countries:ACaseStudyofIndia’sProspects,PrincetonUniversityPress,Princeton1972.
7M.Czerny7Globalizacjaarozwój7PWN7Warszawa20057s.125.
8R.Lesthaeghe,D.J.vandeKaa,Bevolking-groeienkrimp,VanLoghumSlaterus,Deventer
1986.
9Takichjakpracazawodowaiwychowaniedzieci.