Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Skłonnościwekonomii.Ujęcieilościowe
Problem,którysformułowałK.Popper,dotyczyłmożliwościistnienia
prawdopodobieństwpojedynczychzdarzeń(prawdopodobieństwpojedynczych,
indywidualnych).Zdaniemprzedstawicielateoriiczęstościowej,R.vonMisesa,
jesttoniemożliwe.Jakoprzykładpodawałprawdopodobieństwozgonumęż-
czyznywwieku40lat.Zgodniezujęciemczęstościowymjesttogranicaczę-
stościwzględnejmężczyznumierającychprzedukończeniem41rokużycia.
ZdaniemR.vonMisesa,niemożnajednakobliczyćprawdopodobieństwazgo-
nukonkretnejosoby,nawetjeżeliznanesąwarunkijejżyciaistanzdrowia.
Możliwejest,coprawda,określeniepojedynczychprawdopodobieństwsubiek-
tywnych,jednakcelemK.Popperabyłyprawdopodobieństwaobiektywne,
potrzebnemudoopisuzjawiskdotyczącychmechanikikwantowej.Rozważając
pojedynczezdarzeniaskładającesięnadanąsekwencjęzdarzeń,zasugerował,
żemożnaprzyjąć,żepojedynczeprawdopodobieństwojestrówneprawdopodo-
bieństwuwyznaczonemuwseriizdarzeńwwarunkach,którejegenerują[Gil-
lies,2000,s.809].
Opisującteorięskłonnościowąprawdopodobieństwajakoprzykład
K.Popperpodałsekwencjęrzutówdwiemakostkamidogry,gdzieanalizowane
jestprawdopodobieństwowyrzucenia„piątki”,przyczymjednakostkabyła
obciążonawtakisposób,żeprawdopodobieństwowyrzucenia„piątki”wynosi-
ło1/4.Zakładając,żesekwencjaskładasięzdużejliczbyrzutówkostkąobciążo-
nąorazzjednegolubdwóchrzutówkostkąsymetryczną(nieobciążoną),
K.Popperzadałpytanie:jakiejestprawdopodobieństwowyrzucenia„piątki”
kostkąsymetryczną.Zgodniezpodejściemczęstościowym,prawdopodobień-
stwotopowinnowynosićokoło1/4,gdyżtakajestczęstośćwzględnawynika-
jącazdotychczaswykonanychrzutów.Jednakrozsądniejszajestodpowiedź,że
prawdopodobieństwotowyniesie1/6,gdyżobecnierzutjestwykonywany
kostkąsymetryczną(nieobciążoną).
Każdeztychdoświadczeńjestżne,ponieważinnesąwłaściwościko-
stek.Jednymzesposobówrozwiązaniategoparadoksujestmodyfikacjakon-
cepcjizbiorowościwtakisposób,abyoddzielićodsiebierzutydwomarodza-
jamikostekdogry.TakwłaśnieuczyniłK.Popper,modyfikująctymsamym
częstościowąinterpretacjęprawdopodobieństwa.Modyfikacjatapolegana
rozważaniuniesekwencjizdarzeń,leczsekwencjicharakteryzowanejprzez
określonyzbiórwarunkówgenerującychzdarzenia.Tanieznacznazmiana
przyczyniłasiędozarzuceniainterpretacjiczęstościowejnarzeczskłon-
nościowejteoriiprawdopodobieństwa.